hijschwerktuig, bestaande uit een horizontaal op schragen liggende rol of spil, welke met de uiteinden van haar as rust in twee tappannen; wordt deze rol rondgedraaid, dan windt izij het touw of den ketting, waaraan de last hangt, op of af. Bij het W. werken de krachten, die de rol doen draaien, volgens dezelfde wetten als bij den hefboom.
Het product van den straal der rol met den last moet gelijk zijn aan de lengte van den hefboomzwengel (waaraan de kracht werkt) vermenigvuldigd met de aangewende kracht. Heeft de rol een straal van 8 centimeter en is de hefboomzwengel 4 maal zoolang, dan zal een last van 40 kilogr. door een macht van 10 kilogr. in evenwicht worden gehouden en door een macht van meer dan 10 kilogr. omhoog worden geheschen. Het W. wordt veel toegepast bij putten, uurwerken, remtoestellen, windmolens, stuurraderen. Een W. waarbij de as verticaal staat en de hefboomen horizontaal worden rondgedraaid, heet een kaapstander.
