Gepubliceerd op 18-03-2021

Juan prim

betekenis & definitie

graaf van Reus en markies de los Castillejos, spaansch generaal en staatsman, geb. 6 Dec. 1814 te Reus in Catalonië, nam levendig deel aan de oppositie tegen den regent Espartero (zie ald.), tegen wien hij einde Mei 1843 in Reus de vaan van het oproer verhief. De nieuwe regeering benoemde hem daarvoor tot generaal en graaf van Reus en vervolgens tot gouverneur van Madrid.

In Oct. 1844 aangeklaagd wegens de samenzwering tegen en de poging tot moord op Narvaez, werd hij tot zes jaar vestingstraf veroordeeld, doch kreeg in 1845 gratie van de koningin. Later ging P. als kapitein-generaal naar het eiland Portorico, was na 1848 als een der progressistische leiders in de kamer van afgevaardigden werkzaam en werd deshalve in April 1853 naar Frankrijk verbannen. Bij ’t uitbreken van den oorlog tegen Marokko kreeg hij het commando over een reservedivisie, aan wier hoofd hij zich in het gevecht bij Los Castillejos op 1 Jan. 1860 onderscheidde; de koningin schonk hem daarvoor den titel van markies de los Castillejos. Nadat de spaansche regeering in Oct. 1861 met Engeland en Frankrijk tot een gemeenschappelijke interventie in Mexico besloten had, landde P. met het spaansche expeditiekorps begin 1862 te Veracruz; om echter niet langer de fransche veroveringsplannen te dienen, verliet P. op eigen verantwoordelijkheid met zijn troepen 25 April Mexico, welke handelwijze door de spaansche regeering werd goedgekeurd. Om de koningin ten val te brengen beproefde hij in Jan. 1866 een opstand, doch moest naar Portugal vluchten en vandaar in Febr. 1867 naar Engeland. Vandaar en van Brussel uit leidde hij een in den zomer van 1867 in Spanje uitbrekenden opstand, die echter weldra onderdrukt werd. Toen 17 Sept. 1868 onder leiding van admiraal Topete de militaire revolutie in Cadix uitbrak, verscheen P. aldaar 19 Sept. en trok, nadat generaal Serrano de koninklijke troepen 28 Sept. bij Alcolea geslagen had, 7 Oct. Madrid binnen. In de door Serrano 8 Oct. samengestelde voorloopige regeering aanvaardde P. de portefeuille van oorlog, welke hij tijdens het regentschap van Serrano behield; 27 Oct. werd hij door Serrano tot kapitein-generaal van het leger benoemd en trad als minister-president aan het hoofd van het kabinet. Hij zette eindelijk de verkiezing van hertog Amadeus van Aosta tot koning van Spanje door, doch bezweek reeds 30 Dec. 1870 aan de wonden, hem 27 Dec. door de hand van een sluipmoordenaar toegebracht.

< >