Naast tenzij kwam vroeger in vrijwel gelijke betekenis ook voor: tenware. Daaruit is de etymologie wel te vinden.
Voluit luiden deze voegwoorden: het en sij en: het en ware en ze betekenen: als het niet is (was). Het woord tenzij leidt een bijzin in en heeft tot taak ons duidelijk te maken dat hetgeen in de voorafgaande hoofdzin staat alleen juist is als de voorwaarde die in de bijzin achter tenzij wordt genoemd, niet aanwezig is.Dat klinkt geleerd, maar is eenvoudig. Men denke slechts aan een zin als: ik ga uit tenzij het regent. Tenzij is dus ongeveer hetzelfde als behalve, een samenstelling van het voorzetsel be of bij en halve: kant, zijde, dus: terzijde van, uitgezonderd.
