Er worden drie verklaringen gegeven van het woord speculaas, de naam van de bekende kruidige sinterklaaskoek. De eerste zegt: het woord is een verbastering van spekkenklaas, waarin spek betekent: snoepgoed, suikergoed en klaas: Sinterklaas.
De tweede verklaring wijst op relaas naast relatie en meent dat speculaas komt van speculatie, een woord dat bij Wolff en Deken vaak voorkomt in de betekenis: zin, welbehagen. ‘Ik heb er m’n spikkelatie aan’, zegt Blankaart en hij bedoelt: ‘Ik heb er plezier in.’ Dan zou speculaas dus betekenen: koek die velen lekker vinden. De derde verklaring denkt aan het woord speculatius in de betekenis toeziener als titel van een bisschop. De oude speculaaspop zou dan een bisschop hebben voorgesteld.Alle drie verklaringen missen voldoende bewijzen.
