Het Middelnederlandse hertig betekende: moedig. Dat is begrijpelijk, want men beschouwde en beschouwt het hart als de zetel van onze moed.
Laf en lafhartig betekenen dan ook hetzelfde. Wat het hart tengoede komt is hartig. Men spreekt dan ook van een hartversterking en een krachtig, stevig, royaal maal noemde men vroeger een hartige maaltijd. Een achttiende-eeuwse schrijver noemt kaas ‘een gezond en hartig voedsel’. Ontbreekt nu aan hetgeen men nuttigt het zout, dan is het smakeloos en laf. Vandaar dat hartig is gaan betekenen: enigermate gezouten, pittig. Ook figuurlijk wordt het woord in de laatstgenoemde zin gebezigd. Men zegt: ik zal daar wel eens een hartig woordje over zeggen. Vroeger zei men ook: hartig lachen, hartig kussen; vermoedelijk onder invloed van ’t Duitse herzig.
