Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 06-11-2024

GEREEDSCHAP

betekenis & definitie

(Fr.: outil; Du.: Werkzeug; Eng.: tool), verzamelnaam voor hulpmiddelen die gebruikt worden bij vervaardiging, reparatie enz. van voorwerpen, voornamelijk gebezigd in de meer beperkte betekenis van hulpmiddel van de handwerksman, bijv. hamer, beitel, vijl.

Ook pas- en meetmiddelen en toestellen voor het vasthouden of opspannen van werkstukken noemt men vaak gereedschap (span- en meetgereedschap). De hulpmiddelen van de machinale verspanende bewerkingen zoals beitels en frezen rekent men veelal ook tot de gereedschappen. In het algemeen wordt onder werktuig een meer gecompliceerd toestel verstaan. Stempels en matrijzen zal men tot gereedschap rekenen, doch de excenterpers waarop zij worden gebruikt, noemt men werktuig. Zo is men ertoe gekomen een draaibank een gereedschapwerktuig te noemen, omdat het gereedschap (de beitel) in het werktuig (de bank) gebruikt wordt. Bij gereedschap kan men de mens (of het dier) opvatten als de energiebron (bionische energie), zelfs voor span- en meetgereedschap, bij werktuigen (en ook bij gereedschapwerktuigen) is er een mechanische energiebron. Inconsequent is weer, dat men een excenterpers in het gangbare spraakgebruik geen gereedschapwerktuig noemt.

< >