(Fr.: générateur à gaz; Du.: Gasgenerator; Eng.: gas generator) (zie afb.), type verbrandingsmotor waarmee hete gassen onder druk naar een turbine worden gevoerd, waarbij de turbine energie levert naar buiten.
De motor levert alleen gas aan de turbine en aan de benodigde pompen.Bij de ontwikkeling van drukvulling bij tweetakt dieselmotoren door uitlaatgassen werd ontdekt dat een hoge-drukvulling wordt verkregen indien het aandrijfvermogen, in de cilinders van de zuigermotor ontwikkeld, even groot is als het energieverbruik van de compressor. Het is dan mogelijk de compressor van de turbine los te koppelen en alle uitwendige energie te betrekken van de turbine-as, terwijl de krukas van de motor de compressor aandrijft. Zo ontstaat de gasgenerator. Wordt de krukas geëlimineerd dan ontstaat de vrije-zuigermotor.
Bij de gasgenerator met compressie aan de binnenzijde van de compressorzuiger vormen de zuigers van motor en compressor een geïntegreerd systeem en is de gasgenerator of vergasser een tweetakt diesel-dubbelzuigermotor met langsspoeling, met een enkele horizontale cilinder en hoge-drukvulling, waarvan de opgewekte energie wordt gebruikt om de twee compressorzuigers die de motorcilinder spoelen en drukvullen, aan te drijven. De uitlaatgassen van de motor drijven de turbine aan.
Wanneer de zuigers van de motor op of vlakbij het binnenste dode punt zijn, wordt brandstof ingespoten en wordt de verbranding op gang gebracht. De zuigers worden naar buiten gedrukt door de hete verbrandingsprodukten en door de restgassen in de compressor. Gedurende deze arbeidsslag wordt de energie van de expansie in de motor, van de restgassen van de compressor en de traagheid van de zuigers geabsorbeerd door de energie nodig voor de compressor, voor de wrijving en voor de compressie-arbeid van de luchtbuffercilinder. Gedurende deze slag worden de uitlaatpoorten vrijgemaakt, om de verbrandingsprodukten te laten ontsnappen naar de gas-receiver, waarna de inlaatpoorten worden vrijgemaakt om de samengeperste lucht uit de luchtkamer de cilinder te laten spoelen. Bij het buitenste dode punt treedt in de buffercilinder de hoogste druk op, is in de compressorcilinder de druk gelijk aan de atmosferische druk en heerst tegendruk van de uitlaat in de motorcilinder. Dit is de toestand waarin de meeste drukverschillen optreden.
Daarom beginnen de zuigers aan de compressie, waarbij de lucht in de cilinder van de compressor samengeperst wordt en gestuwd wordt naar het cilinderhuis. De energie in de buffercilinder en de traagheid van de zuiger gaan op in energie voor de compressor, de wrijving en de compressie in de motor. De slagenfrequentie is nagenoeg constant en kan opgevat worden als een soort eigenfrequentie. Drukgasgeneratoren met vrije zuigers kunnen de vorm aannemen van zowel compressoren als vergassers. De pomp voor de spoellucht kan worden gevormd uit de binnenzijde van de compressorzuiger. Bij de vergasser wordt de lucht in de cilinder van de motor op zeer hoge druk gebracht door de lucht afkomstig van de compressorzuigers. De uitlaatgassen, met een restdruk net beneden de drukvulling, expanderen in de gasturbine, aangesloten op de uitlaat.
De voornaamste toepassing van gasgeneratoren is voor opwekking van elektriciteit, aandrijving van pompen en compressoren en voor scheepsvoortstuwing, zowel voor de marine als voor de koopvaardij. Experimentele toepassingen waren o.a. in locomotieven en voor het wegvervoer.