Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 06-11-2024

GASFABRICAGE

betekenis & definitie

de vervaardiging van gasvormige brandstof, speciaal die welke bestemd is voor distributie via leidingen.

In haar oorspronkelijke vorm vond gasfabricage plaats in ovens met kolen als grondstof. Na 1800 werden de eerste steenkoolgasfabrieken gebouwd. Door verhitting van steenkool in deze ovens buiten toetreding van lucht (carbonisatie) werd ruw gas bereid (steenkoolgas of kolengas). De achterblijvende cokes werd ten dele gebruikt voor het stoken van de ovens, ten dele als brandstof verkocht. Tegen 1900, toen de ontwikkeling in de staalindustrie een grote omvang begon aan te nemen, kwam er behoefte aan cokes van bepaalde kwaliteit (gietcokes) en ontstonden cokesfabrieken die uitgingen van steenkool met een laag gehalte aan vluchtige stoffen. Het produkt waarom het ging, was de cokes; het gas (cokesovengas) was in zeker opzicht bijprodukt.Er is wat de samenstelling betreft grote verwantschap tussen kolengas en cokesovengas. Dit werd anders toen olie als grondstof haar intrede deed in de gasindustrie. In 1899 had men in Engeland een werkwijze gevonden om uit cokes gas te bereiden. Men leidt daartoe door een gloeiend cokesbed een hoeveelheid stoom, waarbij een mengsel van koolstofmonoxide en waterstof ontstaat, aangeduid als (blauw) watergas; hieraan diende men een hoeveelheid koolwaterstoffen toe te voegen, uit olie bereid, om een gas te verkrijgen dat verwantschap met het kolengas vertoont. Het gevormde mengsel van koolstofmonoxide, waterstof en ontledingsprodukten van olie wordt aangeduid als gecarbureerd watergas. De combinatie van kolengas en gecarbureerd watergas ging men aanduiden als stadsgas. De ontwikkeling van toestellen om gas te fabriceren uit olie ging na de Eerste Wereldoorlog versneld verder. In de Verenigde Staten werden de eerste toestellen gebouwd om olie door warmte om te zetten in een gassoort die grote gelijkenis vertoonde met stadsgas.

Daarna volgde een ontwikkeling van toestellen waarin uit olie een gas werd verkregen. dat verwisselbaar was met aardgas. De thermische ontleding van olie levert roet als bij produkt, hetgeen een uitgebreide toepassing in de weg stond, tot men overging op de katalytische omzetting van olie, die ook voor gasvormige grondstoffen, als aardgas, raffinaderijgas, propaan of butaan op grote schaal toepassing heeft gevonden.

De moderne gasomzettingsinstallaties werken automatisch, hebben een hoge produktie in vergelijking tot de ruimte die zij innemen, en kunnen in enkele uren van minimum- op maximumcapaciteit worden gebracht.

< >