Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 23-01-2025

DYNAMIEK

betekenis & definitie

(Fr.: gamme dynamique; Du.: Dynamik; Eng.: dynamic range), bij spraak of muziek de verhouding tussen de geluidsniveaus uitgedrukt in decibel van het luidste en het zachtste gedeelte van een programma; dynamiek bij een transmissieketen of een schakel daarvan is de verhouding van het niveau waarbij overbelasting optreedt (gedefinieerd doordat de vervorming een vastgesteld percentage overschrijdt) en het eigen storingsniveau (door bijv. ruis, brom enz.) van de keten of de schakel.

Om spraak en muziek zonder dynamiekverlies te kunnen overdragen moet de keten 10...15 dB meer dynamiek hebben dan het geluid in verband met de in het geluidssignaal aanwezige pieken.

Dynamiekcompressie, het opzettelijk verkleinen van de dynamiek van spraakof muziek teneinde deze aan te passen aan de kleinere dynamiek van een overdrachtsketen en daardoor te voorkomen dat de fortissimi vervormen en de pianissimi in het stoorgeruis verzinken (tevens zie Compressie; Ruisonderdrukking). Dynamiekcompressie is vaak noodzakelijk bij registratie en radio-overdracht, maar betekent een ernstige ingreep in de artistieke prestatie. Zij behoort daarom artistiek verantwoord te geschieden, óf door de dirigent, óf door een muzikaal geschoolde geluidsregisseur aan de hand van de partituur.

Dynamiekexpansie of contrastexpansie is het herstellen van de natuurlijke dynamiek van een gecomprimeerd signaal; het geschiedt door de bij de compressie toegepaste verzwakking door een versterking te compenseren. Volledige compensatie is alleen mogelijk door de compressiestanden mee te registeren of de compressie volgens een bepaalde wet aan het signaal te voltrekken.

< >