Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 23-12-2024

DATAREPRESENTATIE

betekenis & definitie

(Fr.: représentation de données; Du.: Datendarstellung; Eng.: data representation), weergave van gegevens (data) in het bijzonder voor digitale apparatuur, bijv. een digitale computer, plaatsvindend door taalelementen zoals letters, cijfers en tekens (Eng.: characters), door logische code-elementen (bits) of door fysische, zoals gaten in een ponskaart, magnetisatierichtingen enz. Hiermee worden de data vastgelegd op informatiedragers en verwerkt in apparatuur.

De weergave met bits is rechtstreeks af te beelden op een fysisch medium; die met taalelementen kan door optische en magnetische leesapparaten omgezet worden in een op de machine gerichte code. Bij de logische representatie wordt een gegeven (dat uit delen kan zijn opgebouwd) voorgesteld door een bitreeks. De wijze waarop de delen in de bitreeks zijn ondergebracht, is het formaat van dat gegeven. Formaat en codering moeten bekend zijn om de representatie te kunnen interpreteren en decoderen. Data zijn te onderscheiden in beschrijvende, logische en numerieke gegevens, elk met een op de toepassing afgestemde representatie. De informatie-eenheid voor het weergeven van beschrijvende gegevens is het karakter, voorgesteld door een groep bits (zie Byte). In afb. 1 zijn de karakterformaten van de voor een computer belangrijkste codesystemen aangegeven.De BCD-code en EBCDIC sluiten nauw aan bij de ponskaartcode; ASCII (soms uitgebreid tot 8 bits) is geheel onafhankelijk daarvan. Voorts zie Code.

In een computersysteem worden data veelal als beschrijvende gegevens in- en uitgevoerd. Administratief georiënteerde computers kunnen intern met karakters manipuleren, maar wanneer met de gegevens gerekend moet worden is code-, formaat- of binaire conversie mogelijk.

Numerieke gegevens zijn te verdelen in vaste- en drijvende-kommagetallen, en de eerste soort weer in binaire en decimale vaste-kommagetallen. De informatie-eenheid voor beide soorten is meestal een woord; veel voorkomende woordlengten zijn 16 of 32 bits. Decimale getallen hebben vaak een variabele lengte, uit te drukken in tetraden (4 bits) of octaden (8 bits). Daar in- en uitgevoerde getallen meestal decimaal zijn weergegeven in karaktervorm, is een omzetting van decimaal naar binair en omgekeerd noodzakelijk. Soms maken deze conversies een aanzienlijk deel van de werklast van de computer uit; het heeft dan voordeel het decimale talstelsel te handhaven. Voor decimale cijfers wordt meestal de zuiver binaire of 8421 -code gebruikt. Decimale getallen hebben soms twee formaten: het gepakte en ongepakte. Het eerste wordt gebruikt bij opslag van grote hoeveelheden getallen. Het ongepakte formaat staat dicht bij de karaktervorm. In afb. 2b en 2c zijn deze formaten weergegeven en wel zoveel cijfers als passen in een woord van 32 bits. Naast het talstelsel is er nog de weergave van het teken (afb. 2).

< >