BEDDINGSCONSTANTE

betekenis & definitie

(Fr.: module de réaction; Du.: Bettungsziffer; Eng.: modulus of subgrade reaction), of tegendrukcoëfficiënt, in de grondmechanica de evenredigheidsfactor k_s die bij grond het verband aangeeft tussen de op het oppervlak werkende druk p en de zakking s van dit oppervlak (afb. 1a):

P = k_ss

De grond wordt hierbij geschematiseerd tot een bed van elastische veren (afb. 1 b); zakking treedt alleen op ter plaatse van de belasting.

In werkelijkheid gedraagt de grond zich niet elastisch, terwijl door spanningsspreiding als gevolg van schuifspanningen ook naast het belaste oppervlak zakking zal optreden. Niettemin worden met behulp van de beddingsconstante dikwijls bruikbare resultaten verkregen.

De beddingsconstante kan worden bepaald met behulp van een plaatdrukproef. Hierbij wordt een stijve plaat centrisch belast en de zakking bij verschillende belastingen gemeten (afb. 2a). Het eerste gedeelte van de kromme, die het verband tussen de gemiddelde drukp = F/A en de zakking s aangeeft, is meestal vrij goed door een rechte te benaderen (afb. 2b). Uit het verloop van deze lijn volgt k_s . De grootte van k_s blijkt afhankelijk te zijn van vorm en afmetingen van de gebruikte plaat; om vergelijkbare waarden te krijgen moet daarom altijd een zelfde plaat gebruikt worden. Volgens internationale afspraak is dit een cirkelvormige plaat met een diameter van 750 mm; er worden echter ook platen met kleinere diameter gebruikt.

Voor de grootte van k_s worden, afhankelijk van de grondsoort, waarden gevonden variërend van ca. 0,01...0,1 N mm⁻³, gerangschikt vanaf de kleinste waarde voor de meest samendrukbare grondsoorten zoals veen, tot de hoogste waarde voor de minst meegevende vaste grindlagen met dichte zandlagering in de holle ruimten. Overigens wordt door anderen een variatie opgegeven van 0,005...0,25 N mm⁻³. De juiste waarde van k_s is niet relevant. Belangrijk is echter wel dat een eventuele berekening (en ook in de elasticiteitsleer werkt men vaak met een analoge grootheid) zodanig is opgezet dat de toelaatbare gronddrukspanning niet wordt overschreden.