(Fr.: analyse; Du.: Analyse; Eng.: analysis), in het algemeen het ontleden van een complex of geheel in zijn samenstellende elementen of factoren, om daardoor een inzicht te krijgen in de structuur van het geheel; tegenstelling synthese.
In de wiskunde bedoelt men met analyse in het bijzonder dat deel van de wiskunde waarin de begrippen functie, limiet en convergentie een belangrijke rol spelen. Men onderscheidt hierbij de klassieke analyse, welke vooral aandacht heeft voor numerieke aspecten, en de moderne, welke bijzondere nadruk legt op de axiomatische methode en streeft naar grote algemeenheid; voorts zie Mathematische analyse.In de chemie onderscheidt men de chemische analyse van de instrumentele (fysische) analyse; meestal worden beide gecombineerd. Voorts onderscheidt men kwalitatieve en kwantitatieve analyse. In de metallurgie is vooral de thermische analyse van belang. In de meteorologie is analyse het tekenen van fronten, neerslaggebieden, isothermen en isobaren of isohypsen in een blinde landkaart op basis van via waarnemingsstations verkregen meteorologische gegevens.