Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 27-11-2024

AFLEESFOUT

betekenis & definitie

(Fr.: erreur de lecture; Du.: Ablesefehler; Eng.: reading error, misreading), de bij het aflezen van meetinstrumenten optredende afwijkingen van de hypothetisch juiste waarde, waarvan de oorsprong gelegen kan zijn in de onnauwkeurigheid van het meetinstrument of van bijv. de afleesschaal, in uitwendige fysische factoren zoals temperatuurschommelingen, lichtval, mechanische trillingen enz., in de onnauwkeurigheid van het oog van de waarnemer, dan wel in diens blijvende of incidentele psychische gesteldheid of in diens momentele fysieke conditie.

Afleesfouten kunnen ten dele geëlimineerd worden door systematisch meten, door zo goed mogelijk de fysische omstandigheden in rekening te brengen en door de afleesscherpte van het oog te vergroten door een nonius, afleesloep of -microscoop. Vooral indien bepaalde metingen door steeds dezelfde persoon worden verricht, krijgen de fouten een meer constant karakter. Waarnemingsresultaten vertonen (ook per waarnemer) altijd een bepaalde spreiding. Soms volstaat men met het gemiddelde van de waargenomen waarden als benadering van de hypothetisch juiste waarde. Nauwkeurige resultaten verkrijgt men met de vereffening van de kleinste kwadraatsommen (zie Foutenleer).

Met behulp van numerieke meetsystemen kunnen afleesfouten geheel geëlimineerd worden.

< >