afschuwelijk, zeg je van een persoon, dier, ding of zaak. Synoniemen: afgrijselijk, afschuwwekkend en horribel. Gruwelijk, hels, gruwzaam (een archaïsme), bar en boos en bij de wilde beesten (of konijnen, spinnen) af gebruik je alleen in verband met een verschijnsel of gebeurtenis. Wie er nog een schepje bovenop wil doen, gebruikt godsgruwelijk. Wanneer het gaat om personen (of hun handelingen en uitingen) die vooral afschuw opwekken door wreedheid of obsceenheid, is walgelijk of weerzinwekkend op zijn plaats. (Zie verder: Om te kotsen wordt alleen predikatief gebezigd. Stuitend wordt alleen gebruikt voor handelingen, woorden, uitingen. Vanuit moreel standpunt gezien is iets verfoeilijk, abject of afschuwwekkend.

Zie verder: afkeurenswaardig; onaangenaam; slecht.

Gezegde(s):
• horresco referens (= de verwijzing alleen al vervult me met afschuw)

Wat het oog; den geest of het gevoel onaangenaam aandoet. Leelijk is meer algemeen en drukt alleen uit, dat iets de zintuigen of het gemoed pijnlijk treft. Men kan zeggen dat deze woorden elkander aldus opvolgen: Naar (eene onaangename gewaarwording, weerzin te weeg brengend); akelig (dit drukt hetzelfde doch in hoogere mate uit); vreeselijk, verschrikkelijk (wat vrees of schrik ver¬wekt); ijselijk, gruwelijk (wat doet ijzen of gruwen); afgrijselijk (wat af¬grijzen verwekt, verwant aan griezelen) afschuwelijk, afzichtelijk (wat in zoo hooge mate weerzin wekt, dat men er onwillekeurig de oogen van moet afwenden). Walgelijk (een hooge mate van weerzin, walging, verwek¬kend). Onuitstaanbaar drukt meer uit dat iets onaangenaams niet te dragen, niet uit te staan is. Met uitzondering van afzichtelijk worden al deze bij¬voeglijke naamwoorden in de spreektaal gebezigd als krachtige versterkings-woorden, zonder dat het denkbeeld van afkeuring er bepaald mee verbonden is. Een afschuwelijk, gruwelijk enz. leven maken. Afzichtelijk wordt alleen gebezigd van zichtbare dingen, afschuwelijk ook van onzichtbare. Een af¬schuwelijk verraad. Afschuwelijke wreedheden. Afzichtelijke wreedheden. Eene afzichtelijke kwaal.

afschuwelijk - bijvoeglijk naamwoord
uitspraak: af-schu-we-lijk

1. heel erg
♢ het is afschuwelijk koud buiten
2. heel erg akelig, vies of lelijk
♢ deze wijn smaakt afschuwelijk

Bijvoeglijk naamwoord: af-schu-we-lijk
... is afschuwelijker dan ...
het afschuwelijkst
de/het afschuwelijke ...
iets afschuwelijks

Synoniemen
afgrijselijk, gruwelijk, monsterachtig, monsterlijk, onsmakelijk, schokkend, verdomd, verschrikkelijk, vreselijk, walgelijk, weerzinwekkend, ziekmakend

Tegenstellingen
cool, eindeloos, enig, fantastisch, formidabel, gaaf, geweldig, grandioos, groots, jofel, kolossaal, magnifiek, prachtig, tof, vet, wreed