Spiksplinternieuw

betekenis & definitie

fonkelnieuw, gloednieuw; zo nieuw dat het nog de gloed der nieuwheid draagt. In de 17de eeuw spikspeldernieuw en speldemieuw. Splinternieuw zowel als speldernieuw willen beide zeggen zo nieuw als een pas afgehouwen splinter. Het voorgevoegde spik betekent spijker (Eng. spick), zodat het gehele woord beduidt: zo nieuw als een spijker, die pas uit het vuur komt en een splinter, die juist is afgehouwen. In het Eng. zegt men eveneens spiek (and) span new. Vgl. het Hd. (funkel)nagelneu, splitterfasernackt, eig. „bis auf den letzten Splitter, die letzte Faser entblösst”, dat te vergelijken is met het Gron. splinternaokend; in Zuid-Nederland: spikspaandernieuw, splindemagelnieuw, splenternagelnieuw, vonkelnagelnieuw, speksponnieuw. Vgl. Fr. tout flambant neuf; tout (battant) neuf Hd. dial. splitterneu; Eng. spandernew; span-fire-new.