Spreekwoorden en gezegden

F. Stoett (1977)

Gepubliceerd op 14-10-2020

Leergeld betalen of betaald hebben

betekenis & definitie

zoveel als: door schade wijs worden, geworden zijn, met iets een zodanige onaangename ervaring hebben opgedaan, dat men zich er niet meer aan zal wagen. Onder leergeld, Mnl. leerkintsgelt, Mhd. lêrgelt, verstaat men in eig. zin schoolgeld; vandaar bij overdracht iets dat men moet geven, opofferen om iets te leren; de schade die men ondervindt bij het verrichten van iets dat men nog niet goed kent, of van iets dat nadelig is en waarvan men de eigenlijke aard nog niet heeft ondervonden (vgl. dat is een goede les voor hem geweest).

Reeds in de 16de eeuw: „Hy moet leergelt gheven” (GDS 31). Vgl. het Fr. payer la folie enchère de quelque chose, payer son apprentissage, son béjaune; Hd. Lehrgeld geben; Eng. to pay for one’s schooling; to pay dear for one’s whistle.