Ontleend aan I Kon. 14, waarin de blinde profeet Ahia de ondergang van koning Jerobeam voorzegt. Jerobeams vrouw wordt door haar man naar Ahia gezonden om hem te spreken over de ziekte van hun zoon Ab... Lees meer
Vermoedelijk vertaling van Hieronymus, Ep. 4, Ad virgines: ‘Dum excusare credis, accusas’. Vgl. Fra.: ‘Qui s’excuse s’accuse’. Door zich te verontschuldigen erkent men schuldig te zijn
‘Matten’ is verouderd voor ‘mat worden’, ‘vermoeien’. Zich door vermoeienis uitputten, nl. door te zware inspanning van lichaam of geest, door overmaat van arbeid of door te sterk gespannen driften
‘Tobben’: in moeite en zorgen verkeren. Zich uitputten door zware inspanning van lichaam of geest, door overmaat van arbeid, moeite of zorg, of wel door pijnlijke en afmattende gedachten of gemoedsbew... Lees meer
Een fout maken, een zwakte verraden. Ontleend aan de kampvechter. Eigenlijk: de dekking opgeven en daardoor door de tegenstander aangevallen kunnen worden
‘Opmaken’ lijkt uiterst modern. We denken daarbij niet aan: een bed opmaken, maar aan datgene wat de dames doen om zich aantrekkelijker of minder oud te maken. Nemen we echter een 17de-eeuws boek ter ... Lees meer
Optuigen’, de masten in het schip zetten en verder raas en tuig opbrengen. De uitdrukking bedoelt: zich op zijn mooist aankleden. ‘De boel optuigen’, versieren
Zich naar het oosten (vgl. Fra.: 1’ oriënt) wenden, en aldus de richting der onderscheidene hemelstreken opnemen. Vandaar: zich op de hoogte stellen en opnemen, waar men eigenlijk (aan toe) is
Er bestaat verband tussen het woord ‘pens’ (dat nu nog, in ‘nette’ taal althans, slechts koeiemaag betekent) en het woord: pantser. Dit laatste duidde oorspronkelijk een bekleding van de buik aan. Zoa... Lees meer
‘Spitsen’ wil hier zeggen: scherp luisteren, volle belangstelling voor iets tonen. Men vindt het woord terug in: de oren spitsen (bij honden), wanneer ze verdachte geluiden horen. De uitdrukking wil e... Lees meer
‘Uitsloven' is ontstaan uit: sloof, d.i. sukkel. De uitdrukking wil zeggen: zich bijzonder voor iemand of iets inspannen, veelal met de bijbedoeling, dat het uit eigenbelang of om een plasdankje te do... Lees meer
Men ‘verbijt’ zijn smart, zijn toorn, zijn ergernis, bijt ze eigenlijk weg, bijt zich op de lippen, om geen kreet van smart, geen woorden van toorn of ergernis te doen horen