Sanquin & De Praktijk

Begrippen omtrent bloed en afweer

Gepubliceerd op 17-01-2017

Tolerantie

betekenis & definitie

Tolerantie is het toestaan van moleculen door eigen lichaamscellen.

Het afweersysteem treedt hard op tegen alle lichaamsvreemde indringers en kankercellen.

Dankzij het MHC- systeem weten afweercellen welke cellen lichaamseigen zijn. Toch kun je je afvragen hoe het afweersysteem ‘weet’ wat het lichaamseigen MHC en wat het lichaamsvreemde MHC is. Om te voorkómen dat je afweersysteem je eigen lichaamscellen aanvalt, moet het leren welke moleculen het moet toestaan, of ‘tolereren’.

Deze tolerantie voor lichaamseigen cellen ontstaat tijdens de ontwikkeling van B- en T-cellen. B-cellen rijpen in het beenmerg, T-cellen in de thymus (ook wel zwezerik genaamd). Daar komen ze in aanraking met lichaamseigen antigenen. Als je lichaam merkt dat er nieuwe lymfocyten worden gemaakt die vijandig reageren op lichaamseigen antigenen, worden die lymfocyten gedood of inactief gemaakt. Er blijven daardoor alleen lymfocyten over die lichaamseigen antigenen met rust laten.

Auto-immuunziekten In de voorgaande paragraaf is beschreven waardoor het lichaam zijn eigen cellen niet aanvalt. Deze tolerantie kan bij sommige mensen verstoord zijn, met als resultaat een afweersysteem dat lichaamseigen cellen aanvalt. Een voorbeeld van zo’n verstoring veroorzaakt een bepaalde vorm van diabetes mellitus. In dit geval vallen T-cellen bepaalde cellen in de eilandjes van Langerhans aan. Die cellen produceren normaal gesproken insuline, maar doordat ze worden vernietigd, is er te weinig insuline beschikbaar om het gehalte aan glucose in het bloed op peil te houden.