Deontologie is een stroming in de ethiek die stelt dat de juistheid van handelingen moet worden gebaseerd op absolute gedragsregels. Deze regels komen voort uit bepaalde normen over menselijk gedrag. Men spreekt daarom ook wel van plichtenethiek.
Binnen de filosofie probeert men zogenaamde ethische theorieën te formuleren, die gaan over de juistheid van menselijk handelen. Een van deze theoretische stromingen is de deontologie. In de deontologie wordt gesteld dat er absolute gedragsregels zijn, vaak in de vorm van normen, op basis waarvan men kan vaststellen of bepaalde handelingen moreel juist zijn of niet. De uitkomst van deze handelingen doet er niet toe. Ook al is deze goed, zolang de handeling in tegenspraak is met de normen, is de handeling slecht. Niet de uitkomst, maar juist de intentie van de handeling bepaalt of zij goed of slecht is. Een leugentje om bestwil is in navolging van de deontologie daarom altijd slecht. Iemand martelen om levens te redden is ook slecht. Liegen en martelen zijn in tegenspraak met gangbare gedragsregels en normen en zijn daarom altijd moreel slechte handelingen.
De belangrijkste deontologische filosoof was Immanuel Kant, die het bepalen van absolute gedragsregels vastlegde in het zogenaamde 'categorisch imperatief'. Hierin stelt Kant dat men op basis van normen moet handelen waarvan men zou willen dat iedere andere persoon ernaar zou handelen. De norm of gedragsregel waarop de handeling gebaseerd is, dient een universele wet te worden.
Een voorbeeld van deontologisch handelen in de praktijk zijn de acties van mensenrechtenorganisaties. Deze organisaties streven er vaak naar dat iedereen ter wereld wordt behandeld op basis van een bepaalde norm of gedragsregel die zij als moreel juist zien. Ze streven ernaar om deze gedragsregel tot een universele wet te verheffen.
