De oudste zoon van Willem II kwam in 1849 aan het bewind. Hij was de eerste vorst die met de grondwet van 1848 regeerde en moest ervaren dat de koning het niet langer alleen voor het zeggen had.
Willem III stond te boek als een grillige en humeurige man, met een slecht gevoel voor politieke verhoudingen. Aan het eind van zijn ruim 40-jarige regeringsperiode was de populariteit van de monarchie danig gedaald. Hij werd opgevolgd door Wilhelmina, zijn 10-jarige dochter uit zijn tweede huwelijk. Zijn drie zonen uit zijn eerste huwelijk waren allen eerder overleden.
