Gezegden

Riemer Reinsma (1998)

Gepubliceerd op 17-04-2025

Jut en Jul

betekenis & definitie

Zo noemen we een echtpaar of koppel dat op de buitenwereld een niet al te flitsende indruk maakt. Maar wie is de man, wie de vrouw? De naam Jut geeft weinig duidelijkheid, want die werd vroeger zowel door mannen als vrouwen gedragen. De verdeling der seksen wordt pas duidelijk als we weten dat Jul uitsluitend een vrouwennnaam was. We vinden de uitdrukking voor het eerst vermeld bij de idioomverzamelaar Harrebomée (1858), met een toevoeging: ‘Jut en Jul, een paar om een dubbeltje’; of, nog iets langer, ‘Jut en Jul, een mooi paar om een dubbeltje’. Het valt nauwelijks uit te maken welke versie de oudste is. Met een paar om een dubbeltje werd waarschijnlijk bedoeld: een paar dat een dubbeltje kost. ‘Om’ werd vroeger soms gebruikt waar we tegenwoordig ‘voor’ zouden zeggen. Zo lezen we in de roman Abraham Blankaart (1787) van Betje Wolff en Aagje Deken over ‘drie deuntjes om een dubbeltje’. De betekenis van ‘een paar om een dubbeltje’ zou dan zijn: een paar waar je niet meer dan een dubbeltje voor zou geven.

Het suffige duo komt ook onder iets andere namen voor: Job en Jille en Jip en Jille.

< >