Een monnik is iemand die om religieuze redenen zichzelf afzondert, zich voegt bij een klooster of abdij en totale gehoorzaamheid aan zijn of haar religie nastreeft. Om die reden sticht het doorgaans geen gezin.
Samen met andere monniken legt de monnik zich volledig toe op zijn religie. Zij oefenen zich in gehoorzaamheid en trouw aan hun religie. Dit doen zij aan de hand van een vaste dagindeling waarbij gebed en stilte centrale elementen zijn. Niet alle monniken leven in complete afzondering. Sommige monniken vervullen een actieve rol in het maatschappelijke leven.
Zij vinden hun levensinvulling in bijvoorbeeld de gezondheidszorg en het onderwijs. Monniken komen in veel christelijke tradities voor, voornamelijk in het christendom en het boeddhisme. Soms wordt iemand monnik na een mystieke ervaring waarin deze persoon verklaart een openbaring van een god te hebben ontvangen, maar de keuze om monnik te worden kan ook om verstandelijke of emotionele redenen worden genomen.
