Zeestroomen - Het water in de oceanen is niet aan een vaste plaats gebonden, maar het verplaatst zich in alle oceanen op ongeveer uniforme wijze, zoodat al of niet gesloten kringloopen ontstaan. Deze beweging van het water noemt men ,,stroom” of „zeestroomen”. De stroom kan direct gemeten worden op ondiep water door middel van instrumenten; in volle zee wordt het verschil van de gegiste en de ware plaatsbepaling, d. i. dus de misgissing, op rekening van den stroom gesteld. De stroom wordt, in tegenstelling met den wind, benoemd naar de richting, waarheen hij trekt.
Dit geschiedt in streken of in graden. De snelheid wordt aangegeven in zeemijlen per etmaal, dus N.N.O. of N.23°0. 24 mijlen per etmaal. Naast richting en kracht wordt ook dikwijls de bestendigheid of standvastigheid van den stroom opgegeven. De stroom wordt opgegeven in tabelwerken door middel van de richting en snelheid en de N. en E. componenten of in graphischen vorm. Bij deze laatste onderscheidt men twee hoofdsoorten van voorstellingswijze, te weten de stroomrozen of de stroompijlen.
Een stroomroos geeft voor een zeker gebied, gewoonlijk 5° lang en 6° breed, de kans op stroom in de verschillende richtingen van het kompas en de gemiddelde snelheid van elk dier richtingen, benevens het aantal stroomwaarnemingen en het aantal malen stroomstilte. Een stroompijl geeft voor een vak, in Nederlandsche werken gewoonlijk 2° lang en breed, de resulteerende waterbeweging naar richting en kracht, benevens de bestendigheid dier resultante. Een zeestroom, of kortweg stroom, moet vooral niet verward worden met de eb- en vloedstroomen aan de kust; ook is hij in wezen iets geheel anders dan stroom in een rivier, welke, voor zoover geen getijstroomen in het spel treden, altijd in dezelfde richting loopt. Een zeestroom doet dit niet altijd en zelfs in de als zeer vast doorstaande bekende zeestroomen komen soms groote afwijkingen van het algemeene beeld voor. — Zie verder de bij ATLANTISCHE, STILLE en INDISCHE OCEAAN genoemde Nederlandsche litteratuur en Krümmel’s Handbuch der Ozeanographie.
