Penates, - Romeinsche godheden, die den huiselijken mondvoorraad (penus), de provisiekamer (cella penaria) en het geheele huis beschermden. Hun beelden stonden aan den haard, waarop hun geofferd werd. Zij werden evenals de Lares als goden der familie beschouwd, in later tijd dikwijls met hen verwisseld, en hun naam evenals die der Lares als aanduiding van het huis gebezigd.
Daar de staat zelf als een familie in ruimer zin werd opgevat, waren er ook P. van den staat (Penates publici). Naar men zeide, had Rome zijn Penatenvereoring aan het oud-Latijnsche heiligdom van Vesta en de P. te Lavinium ontleend.