Modena - hoofdstad van de gelijkn. provincie M. in N.-Italië, 35 K.M. ten N.W. van Bologna, aan den spoorweg Milaan—Bologna; 28.000 inw. De stad heeft een universiteit, een academie voor schoone kunsten, een mooie kathedraal en een vroeger hertogelijk, thans koninklijk paleis. Textielnijverheid, drukke handel in granen, wijnen en vee. — Geschiedenis. Nadat de Romeinen de stad Mutina op de Keltische Bori veroverd hadden, stichtten zij hier een kolonie, welke de oorsprong is geworden van M. (183 v. C.). Een rol speelde de stad in de burgeroorlogen na den dood van J. Caesar, toen D. Brutus in M. ingesloten werd door Antonius (44 v. C. Bellum Mutinense).
In 984 kwam M. aan Azzo I van Canossa, terwijl de stad in ’t eind van de 11e eeuw in ’t bezit was van markgr. Mathilde van Tuscië. Tijdens de oorlogen tusschen Guelfen en Ghibellijnen slaagde M. er in zich onafhankelijk te maken (12e eeuw). In 1288 werd M. door Obizzo IV van Este veroverd en vormde de stad met Ferrara, Reggio, Este en Padua een staat. (Zie verder FERRARA en MODENA EN REGGIO).