Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 24-01-2019

Haarhygrometer

betekenis & definitie

Haarhygrometer - Toestel tot het bepalen van de betrekkelijke vochtigheid der lucht; tot het registreeren der veranderingen hiervan gebruikt men een registreerenden h. De werking ervan berust op de eigenschap van vele organische stoffen, hier ontvette blonde vrouwenharen, om, naargelang de lucht meer of minder vochtig is, meer of minder waterdamp op te nemen en daardoor hun volume of lengte te veranderen. Een bundel haren wordt in het instrument door een veer gespannen gehouden. Wordt de lucht droger, dan wordt de bundel korter en de veer meer gespannen; wordt de lucht vochtiger, dan wordt de bundel langer en de veer minder gespannen. Door een wijzer, die zich over een schaal beweegt, worden de lengteveranderingen van den haarbundel zichtbaar gemaakt; de stand van don wijzer geeft de heerschende betrekkelijke vochtigheid der lucht aan.

Bij den registreerenden hygrometer of hygrograaf bevindt zich aan het uiteinde van den wijzer een schrijfpen, die op een met papier bespannen en door een uurwerk rondbewogen trommel rust, en aldus de veranderingen in de luchtvochtigheid in verband met den tijd opteekent. Een bekende vorm van h. is ook de Lambrechtspolymeter. Dit toestel is tevens voorzien van een thermometer, welker schaal naast elken temperatuurgraad de daarbij behoorende maximumspanning van den waterdamp aangeeft. Boven de schaal der relatieve vochtigheid vindt men een tweede schaal, waarvan de cijfers aangeven hoeveel graden het bij het vochtigheidscijfer behoorende dauwpunt beneden de heerschende temperatuur ligt. Een h. is niet een bijzonder nauwkeurig instrument.

Door veranderingen in de haren moet het nu en dan opnieuw geijkt worden. Verder heeft het de fout, zeer snelle veranderingen niet onmiddellijk te kunnen volgen. De schaalverdeeling is, daar de betrekkelijke vochtigheid aangeeft, voor hoeveel procent de lucht met waterdamp verzadigd is, steeds van 0 tot 100. De h. is een vinding van den Zwitserschen geleerde De Saussure, einde 18e eeuw.