Garibaldi - (Giuseppe), geb. 1807 te Nizza, trad in dienst bij de Sardinische marine, maar moest in 1834 wegens deelname aan een samenzwering de wijk nemen naar Frankrijk. Na eenigen tijd gewoond te hebben in Tunis, ging hij in 1836 naar Zuid-Amerika, waar hij in dienst van de Republiek Rio Grande tegen de Brazilianen streed. Later streed hij in dienst van de Rep. Uruguay tegen Rosas (1843).
In 1848 in Italië teruggekeerd, neemt hij aan de zijde der Sardiniërs deel aan den oorlog tegen Oostenrijk en vertrekt in 1849 weer naar Amerika. Na een reis gemaakt te hebben door Chili en Peru, komt hij in 1854 in Genua terug en leeft dan een tijd lang als kapitein van een koopvaardijschip. Tijdens den oorlog van 1850 strijdt hij wederom in Sard. dienst tegen de Oostenrijkers aan ’t hoofd van een afdeeling vrijwilligers. In Mei 1860 trekt hij met zijn manschappen naar Sicilië, dat hij in korten tijd verovert. Een Fransche vloot belet hem echter naar Italië over te steken. Wanneer deze vertrokken is, steekt hij de straat van Messina over (8 Aug.) en trekt hij kort daarna Napels binnen. In 1862 doet hij een poging Rome te veroveren, maar wordt door de Sard. troepen bij Aspromonte tegengehouden en gevangen genomen (29 Aug. 1862). In den oorlog van 1866 strijdt hij aan ’t hoofd van zijn vrijwilligers aan de Tirolergrenzen tegen de Oostenrijkers.
Daarna zet hij in 1867 te Genua een samenzwering op touw om Rome te veroveren, maar wordt daarin gehinderd door de Sardiniërs, die hem gevangen zetten op Caprera (22 Sept.), waarvan hij kort daarna ontsnapt en nu zijn plan tot ’t doen van een inval in den Kerk. Staat ten uitvoer brengt. Hij wordt dan door de Fransche troepen verslagen bij Mentana (3 Nov. 1867). Hiermede was zijn rol in Italië uitgespeeld. Met zijn vrijwilligers steunt hij in den oorlog van 1870 de Franschen. Hij is 1882 te Caprera overleden. — Litt. (zie ook ITALIË): Garibaldi, Mem. autobiografiche (1888); La Marmora, Garibaldi et la conquête des Deux Siciles; Guerzoni, Garibaldi, con documenti inediti (1882).
