Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 24-01-2019

Gal

betekenis & definitie

Gal is het afscheidingsprodukt van de lever. Zij wordt bereid in de levercellen, komt dan tusschen deze cellen in uiterst fijne kanaaltjes, galcapillairen, die zich tot steeds grootere kanalen verecnigen en ten slotte een enkele groote galbuis, ductus hepaticus, vormen. Aan deze galbuis zit eene zakvormige verwijding, de galblaas. De uitvoerbuis van lever en galblaas, ductus choledochus, verloopt naar den twaalfvingerigen darm en mondt daar uit (zie BUIKORGANEN).

De galblaas is een reservoir, waarin zich de g., die voortdurend door de lever wordt afgescheiden, kan verzamelen en waaruit zij in hoofdzaak naar het darmkanaal wordt afgevoerd, wanneer zich voedsel daarin bevindt. De uitstooting van de g. uit de galblaas naar het darmkanaal kan met groote kracht geschieden; waarbij de spieren aan de galwegen medewerken. Per dag wordt ongeveer Liter gal afgescheiden; evenwel wisselt deze hoeveelheid naar den aard van het voedsel; zij is grooter bij vleeschkost, geringer bij plantaardige voeding. De g. is eene geelachtig bruine vloeistof, die bij staan aan de lucht donkergroen wordt, bitter smaakt en vettig aanvoelt. Zij bevat ± 84 % water en 16 % vaste stoffen, onder welke de galzure zouten, de galkleurstoffen en de cholesterine de voornaamste plaats innemen. De galzure zouten zijn de natriumzouten van het glycocholzuur en het taurocholzuur.

De galkleurstoffen zijn bilirubine en biliverdine, waarvan het tweede door oxydatie uit het eerste ontstaat. De in de g. aanwezige cholesterine is een stof, die wellicht uit de haemaglobine van de in de lever te gronde gegane rcode bloedlichaampjes afkomstig is.De beteekenis van de g. is de volgende: wanneer g. in den darm aanwezig is, worden neutrale vetten door maagen darmsap gesplitst in vetzuren en glycerine. Voor de aldus' ontstane vetzuren is de g. een uitnemend oplosmiddel. De zoodoende opgeloste vetzuren worden door de darmepitheliën opgenomen; de resorbtie van vet dus mogelijk gemaakt. De g. wordt ook als geneesmiddel gebruikt, namelijk als cholagogum, als middel dus om de afscheiding van g. door de lever te bevorderen.