v./m.,
1. toestand van rust, afwezigheid van stoornis, kalmte: van rust en vrede houden; iemand met vre(d)e laten, ongemoeid; ter wille van de (lieve) vrede, om geen ruzie te maken; vrede met iets hebben; er genoegen mee nemen;
2. de toestand van normale politieke betrekkingen tussen landen: een lange periode van vrede; gewapende vrede;
3. toestand dat er geen oorlog is, maar waarin men zich steeds gereed houdt om die te kunnen voeren;
4. vredesverdrag: de vrede ondertekenen.
Onder negatieve vrede verstaat men de vrede die daarin bestaat dat er geen oorlog is: het ontbreken van een militair-gewelddadig conflict. Zo’n vrede kan echter het gevolg zijn van overheersing van de ene staat door de ander, van het ene volk door het andere volk, kan dus gepaard gaan met onderdrukking en uitbuiting; met structureel geweld. Vandaar de tegenstelling met de term positieve vrede, dat is een door de partijen aanvaarde, rechtvaardige, harmonische verhouding. Er kan spanning bestaan tussen het handhaven van negatieve vrede (voorkomen van oorlog) en het streven naar positieve vrede (uitbannen van structureel geweld, verwerkelijken van sociale gerechtigheid). Dikwijls kan men niet zeggen wat het grootste euvel is: oorlog (persoonlijk geweld) of structureel geweld. Tussen nucleair bewapende staten dient vóór alles de oorlog voorkomen te worden.
In andere gevallen kunnen zich echter zodanige vormen van structureel geweld voordoen dat de betrokkenen persoonlijk geweld verkiezen boven het voortduren van de bestaande situatie. In het algemeen kan men zeggen dat voor een duurzame negatieve vrede een zekere mate van positieve vrede onmisbaar is. polemologie.
