Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2022

Tertullianus

betekenis & definitie

Quintus Septimius Florens, Noordafrikaans oudchristelijk schrijver, *ca.l60 Carthago, ♱ na 220; zoon van een Romeins centurio. Tertullianus studeerde letteren en rechten te Rome.

Ca. 195 ging hij over tot het christendom. Hij keerde naar Afrika terug, waar hij zich wijdde aan de verdediging van het christendom, m.n. tegen het agnosticisme. Hij benadrukte het gezag van de kerk en van de overlevering en wees op het paradoxale van het geloof (bekend is zijn uitspraak: credibile est quia ineptum,het is geloofwaardig omdat het ongerijmd is). Tertullianus was de eerste theoloog die schreef in het Latijn. Hij heeft daardoor grote invloed gehad op de formulering van de kerkleer in het Westen. Ca.207 maakte hij zich los van de kerk en sloot hij zich aan bij de strenge sekte van het montanisme.

Van zijn talrijke geschriften zijn er 31 bewaard gebleven, polemisch (tegen de Romeinse gouverneurs die de christenen vervolgden, tegen ketters als Praxeas, Markioon en Valentinus) of handelend over de praktijk van het christelijk leven (b.v. De paenitentia,over de boete; De baptismo, over de doop, waarin hij de kinderdoop afwees). Uitgaven: De anima,door J.H.Waszink (1948: met comm.); Opera (in: Corpus Christianorum, Ser. Lat. I—II, 1954).

LITT. H.Karpp, Schrift und Geist bei Tertullian (1955); T.P.O’Malley, Tertullian and the bible (1967) ; R.Klein, Tertullian und das röm. Reich (1968) ; T.D.Barnes, Tertullian (1971); J.C.Frédouille, Tertullien et la conversion de la culture antique (1972); G.Claesson, Index tertullianeus (3 dln. 1974-75); R.Braun, Deus christianorum (2e dr. 1977); C.Aziza, Tertullien et le judaïsme (1977).