Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2022

Schuldbeginsel

betekenis & definitie

o., beginsel in het strafrecht dat inhoudt dat men alleen gestraft kan worden voor strafbare feiten die men willens en wetens of door verwijtbare onachtzaamheid heeft gepleegd.

Het schuldbeginsel stamt uit het klassieke strafrecht, dat ernaar streefde de rechtspositie van de burger veilig te stellen tegenover willekeurige machtsuitoefening door de overheid. In 1916 heeft de Hoge Raad der Nederlanden uitdrukkelijk het schuldbeginsel geaccepteerd voor het Ned. strafrecht. Het schuldbeginsel impliceert dat de verwijtbare schuld in een wettelijk voorgeschreven procedure door een onafhankelijke rechter moet worden vastgesteld voordat zij aanleiding mag zijn voor de wettelijk toelaatbare bestraffing. In deze zin heeft het schuldbeginsel vorm gekregen in de Europese Conventie van de Rechten van de Mens van 1950; een verdachte moet als onschuldig worden behandeld zo lang zijn schuld niet wettelijk is vastgesteld (de presumptio innocentiaé).

Ook het Belg. strafrecht is een schuldstrafrecht in de zin van geen straf zonder schuld.