(richtte, heeft gericht), (overg. en abs.)
1. recht maken: blik, ijzeren platen recht overeind brengen, oprichten: de gebinten van huizen richten;
2.in een rechte lijn brengen of gaan staan: een compagnie richten, het front ervan in een rechte lijn brengen; rechts, links richten, het commando daartoe; zich richten, in het gelid gaan staan;
3. naar iemand of iets schikken, regelen, iemand of iets ergens in of bij tot richtsnoer, tot voorbeeld nemen: zich naar iemand richten ; zich naar de smaak van de koper richten;
4. in een bepaalde richting brengen, plaatsen, stellen: iets horizontaal, evenwijdig een kanon, een geweer richten, het in een zodanige stand brengen dat het projectiel het doel zal kunnen treffen; de zeilen naar de wind de ogen op iemand richten, naar hem zien; zoeklichten op de kust richten; zich tot iemand richten, zich naar hem keren om hem aan te spreken; (oneig.) zich tot hem wenden (met een brief, verzoekschrift enz.); (fig.) gericht zijn tegen, vijandig staan tegen: allen waren tegen hem gericht;
5. een bepaalde kant, ergens heen doen gaan: zijn schreden naar; de koers noordwaarts richten; zijn gedachten op iets richten;
6. sturen, zenden: een schrijven aan de burgemeester richten; ook van mondelinge, of als zodanig voorgestelde mededelingen: een vraag aan de voorzitter richten; het woord tot iemand -, hem toespreken; iemand, iets te gronde richten, ruïneren.
Richten of strekken is een werkplaatstechnische bewerking om in koude toestand plaatmateriaal dat voor carrosseriebouw, wagonbouw en deuren gebruikt wordt vlak te maken; ook voor het recht maken van onderdelen. Het met de hand strekken is tijdrovend. In de plaatwerkerij maakt men daarom gebruik van een speciale wals, richtwals, met verscheidene rollen (soms 16 of meer), waartussen de plaat heen en weer wordt gewalst. De bovenrollen met steunrollen zijn in een slede gemonteerd die al naar de dikte van de te bewerken plaat in hoogte verstelbaar is. Bij het richten worden slechts de oneffenheden in het plaatmateriaal weggewerkt, een verandering van lengte of doorsnede treedt niet op. Het richten van plaatwerk dat na montage geplooid is, of van gelaste constructie, die tijdens de vervaardiging is kromgetrokken, wordt uitgevoerd door ze op een geëigende plaats te verhitten met een brander en snel af te koelen met water: krimpen.
