o. (s), (ook: kogelkussen), wentella ger waarin als rollichamen kogels gebruikt worden. (e) Kogellagers zijn de meest verbreide typen →wen tellagers vanwege hun vermogen voor het opnemen van hoge radiale of axiale krachten en de geschikt heid voor hoge omwentelingssnelheden.
Radiale kogellagers bestaan in hun grondvorm uit een binnenring rond de as en concentrisch daarom de kogels (veelal in een kooi om ze op afstand te houden) en een buitenring in b.v. het huis. Er zijn diverse typen.
1. In het groefkogellager draaien de kogels in een groef. Behalve radiale krachten kan het enige axiale kracht in beide richtingen opnemen.
2. Bij de eenrijige hoekcontactkogellagers maakt de richting van de krachten tussen kogels en rolbanen een hoek van b.v. 15° of 40° met het vlak loodrecht op de hartlijn. Hierdoor zijn deze lagers beter ge schikt om betrekkelijk zwaardere axiale krachten op te nemen dan de groef kogellagers. De eenrijige hoekcontactkogellagers worden meestal paarsge wijs tegengesteld ingebouwd, om axiale krachten in beide richtingen te kunnen opnemen.
3. Het twee rijige hoekcontactkogellager kan in beide axiale richtingen optredende krachten opnemen, en wordt vaak gebruikt voor starre geleidingen.
4. Het twee rijige zich instellende kogellager heeft een buiten ring waarvan de rolbaan bolvormig is geslepen, zodat binnenring en kogelkooi met twee rijen kogels zich op deze rolbaan kan instellen. Daardoor is het lager min of meer ongevoelig voor asdoorbuigingen en montagefouten. Door een ongunstiger aan rakingsverhouding van kogels met buitenring, heeft dit lagertype een iets geringer draagvermogen dan groefkogellagers van dezelfde afmetingen.
5. Het vierpuntslager is een eenrijig hoekcontactlager met gedeelde binnenring en zodanig gevormde groeven, dat axiale krachten in twee richtingen opgenomen kunnen worden.
Axiale kogellagers bestaan in hun grondvorm uit as ring, kogels en huisring geplaatst in vlakken lood recht op de ashartlijn.
1. Het eenzijdig werkend taatslager bezit één huisring en dient voor het over brengen van krachten evenwijdig aan de ashartlijn, in één richting.
2. Het tweerijig kogelkraaglager heeft twee huisringen en één kraagring op de as. Het kan axiale krachten in twee richtingen opnemen. Vanwege de centrifugaalkrachten op de kogels, zijn deze axiale kogellagers slechts geschikt voor lage omwentelingssnelheden, zij kunnen hoge axiale krachten maar geen radiale krachten opnemen.
3. Axiale hoekcontactkogellagers hebben twee rijen kogels tussen een huisring en twee aan weerszijden daarvan geplaatste asringen. Zij zijn geschikt voor grotere omwentelingssnelheden dan kogeltaatsla gers en voor het opnemen van axiale krachten in twee richtingen.
