Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

joodlamp

betekenis & definitie

v./m. (-en), een met joodgas gevulde gloeilamp.

(e) Hoe hoger de temperatuur van de gloeispiraal in een gloeilamp is, des te groter is het lichtrendement, des te groter ook de verdampingssnelheid van de wolfraamdraad en des te kleiner de levensduur. Bij gasgevulde lampen wordt een gedeelte van wolfraamgasmoleculen teruggekaatst naar de spiraal, de rest slaat neer op het glas van de lamp. Bij een met joodgas gevulde lamp wordt het neergeslagen wolfraam omgezet in vluchtig wolfraamjodide, de glaswand moet daartoe een temperatuur behouden van ca. 600 °C. Het wolfraamjodide komt ook bij de spiraaldraad, temperatuur 2700 °C, terecht en ontleedt weer in joodgas en wolfraamgas. De wolfraamdampspanning wordt zo hoog dat wolfraamdamp condenseert en zich afzet op de wolfraamdraad. Een met joodgas gevulde lamp heeft een hogere spiraaltemperatuur dan de gasgevulde, maar de zwarting van de ballon en het materiaalverlies van de wolfraamspiraal worden door het jood tegengewerkt.

Bij de joodlamp bereikt men een rendementwinst van 25 —60 % met een aanvaardbare levensduur. Aangezien de ballontemperatuur hoger moet zijn dan van een normale lamp, is de joodlamp buisvormig waardoor tevens een hogere gasdruk toelaatbaar is; het materiaal is hittebestendig glas. Aangezien de gloeispiraal recht is, is de lamp standgevoelig en moet horizontaal zijn aangebracht. Ook worden halogeenkoolwaterstofverbindingen toegepast (CH2Br2 en CH3Br), het broom neemt hierbij de plaats van het jood in, men spreekt dan van halogeenlampen.