(tot 1949 Batavia), hoofdstad van de republiek Indonesië, aan de noordkust van Java. Het Bijzondere Hoofdstedelijke Gebied (Daerah Chusus Ibukota) Jakarta, vroeger Jakarta Raya, omvat vijf stedelijke districten, 27 landelijke districten en 220 dorpen; 576 km2, 5,5 mln. inw.
De stadsdistricten zijn: Jakarta Pusat, Jakarta Barat, Jakarta Utara, Jakarta Timur en Jakarta Selatan. Als bestuurscentrum heeft de stad vele administratieve instellingen, ambassades en kantoren. Het is een belangrijk onderwijscentrum: Universitas Indonesia, Pancasila universiteit, kunstacademie, meteorologisch instituut, planetarium; nationaal museum. Het is een handelsen industriestad: o.a. rubber, textiel, levensmiddelen, chemicaliën, autoassemblage en spoorwegwerkplaatsen. De haven Tanjungperiuk is de voornaamste van Indonesië. Aan de noordzijde ligt de internationale luchthaven Kemayoran.Jakarta heeft naast moderne villawijken zoals in Kebajoran Baru, overbevolkte delen, waar de van het platteland toegestroomde bevolking een slaapplaats maakt van lappen en bamboe. Moderne flatgebouwen staan langs brede verkeerswegen. Aan de monding van de Liwung ligt de oude stad. GESCHIEDENIS. Jakarta is verrezen op de plaats van de vroegere havenstad Sunda Kelapa, de belangrijkste haven van het koninkrijk Pajajaran. Sunda Kelapa kwam later in handen van de sultan van Bantèn, die de vesting Djajakerta (verbasterd tot Jakatra) noemde, d.i. roemrijke vesting. In 1609 sloot de Verenigde Oostindische Compagnie (voc) een overeenkomst voor het stichten van een loge.
In 1613 werd J.P.Coen directeur van de loges Bantèn en Jakatra. Hij versterkte de loge met muren en een wal. Met Engelse hulp trachtte de pangéran (vorst) van Jakatra de loge in te sluiten, maar Coen wist de Engelsen te verslaan. Toen de Engelsen versterking kregen verzwakte de positie van Coen zo, dat hij naar de Molukken trok om hulp te halen. Er volgde een belegering, maar toen het fort op 2. 2.1619 overgegeven zou worden, joeg een leger van Bantèn de Engelsen op de vlucht. Op 12.3.1619 besloot de raad onder bevelhebber Van Raay het fort een naam te geven: Batavia.
Op 28.5.1619 keerde Coen met versterkingen uit de Molukken terug; op 30.5.1619 trok hij Jakatra binnen. In 1621 werd door de Heeren XVII officieel tot de naam Batavia besloten. In de loop der volgende eeuwen breidde de stad zich verder uit. Daendels bouwde een nieuwe stad, Weltevreden, nu het centrum van Jakarta. Toen de oude haven aan de riviermond niet meer voldeed, werd in 1877 verder oostwaarts een nieuwe gegraven: Tanjungperiuk. Op 5.3.1942 werd Batavia door de Japanners bezet.
Na de Japanse capitulatie werd hier de Indonesische onafhankelijkheid geproclameerd (17.8.1945). In 1946 kwam de stad weer in Ned. handen. Na de soevereiniteitsoverdracht werd hij hoofdstad van de republiek.
