Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 21-03-2019

Bezwering

betekenis & definitie

v. (-en), het reciteren of zingen van bepaalde heilige formules of spreuken, het vóórtbrengen van muziek of lawaai om heil te verwerven of om bevrijd te worden van rampen, ziekten of ongemak.

Van de bezweringsformules verwacht men dat zij, mits op de juiste wijze gereciteerd, een gunstig effect zullen hebben. Het veelvuldigst komt bezwering voor bij de verdrijving van ziekten of onheil. Onderstelling is dat ziekte en rampen worden veroorzaakt door boze geesten, demonen of door betovering, d.i. door de werking van iemand die met demonen in betrekking staat. Een bepaalde vorm van bezwering is het zgn. bespreken, dat over de hele wereld in gebruik is: de oude godsdiensten kenden een uitgebreide bezweringLitteratuur met lange litanieën en aanduiding van de te verrichten handelingen, ten dienste van de daartoe bevoegde priesters.

De eenvoudigste vorm van bezwering is die, waarbij de hele bevolking van een dorp samenkomt om door geschreeuw of wapengekletter de boze geesten te verdrijven (Indonesië). In China en Japan wordt eenmaal per jaar het huis gereinigd van boze geesten. Maar ook bij schriftloze volken en bij de oude Akkadiërs kende men de bezwering. In het christendom kent men de duivelbanners en het exorcisme.

Litt. F.Heiler, Das Gebet (5e dr. 1923); J. van Haver, Ned. incantatieliteratuur (1964).