(bepaalde, heeft bepaald), 1. (weinig gebruikelijk) met palen afzetten, omzetten; 2. vaststellen, als regel geven voor, voorschrijven: een tijd —; de wet bepaalt, dat enz.; 3. door waarneming en redenering vaststellen, nauwkeurig aangeven: de oorsprong en de betekenis van een woord —; de baan en omloopsnelheid van een planeet —; het is moeilijk de waarde daarvan te 4. (fig.) binnen zekere grenzen beperken: zijn wensen bij het nodige —; zich tot of bij: ik bepaal mij tot hetgeen zoeven gebeurd is; 5. vastleggen aan, niet doen afwijken van: zijn aandacht bij zijn werk —; 6. oorzaak zijn dat iets zo is of wordt als het is of wordt, beslissen: allerlei kleinigheden kunnen de uitslag van de verkiezingen de luchtdruk bepaalt de barometerstand; 7. (taalk.) als bepaling dienen bij of voor.