[<Eng. sound nuvigation and ranging], m., akoestisch systeem voor plaats en afstandsbepaling onder water.
© Terwijl de elektronische apparatuur van een sonarinstallatie in de scheepsromp ondergebracht is, vindt de zend-ontvang ‘antenne’ een plaats in een met water gevulde min of meer druppelvormige uitstulping aan de boeg of onder het schip of in een vlakke uitvoering tegen de huid van het schip. Het ontdekken en plaatsbepalen van het doel, b.v. een onderzeeboot, worden sterk bemoeilijkt door de invloeden die de uitgezonden stralenbundel ondervindt van de zeebodem, het wateroppervlak en lagen waarin de temperatuur en/of het zoutgehalte sterk verandert. Hier vindt terugkaatsing of buiging van de bundel plaats. Hierdoor is het vaak onmogelijk om een onderzeeboot die zich onder een overgangslaag bevindt, te ontdekken. Sterk omlaag gerichte bundels zijn soms in diep water de remedie hiertegen, evenals op min of meer grote diepte gesleepte sonarapparatuur. Vooral op de oceanen kan hiermee een grote afstand afgezocht worden.
Ten aanzien van het gebruik maakt men onderscheid tussen de zoeksonar die de omgeving met een bundel afzoekt en de aanvalssonar waarmee door middel van een smalle bundel de afstand tot een doel nauwkeuriger bepaald kan worden. Om te voorkomen dat de sonar de aanwezigheid van het schip door het uitgezonden signaal verraadt kan de sonar ook passief worden gebruikt, d.w.z. luisterend. Het geluid dat b.v. een snel onder water varende onderzeeboot voortbrengt, kan dan op veel grotere afstand waargenomen worden dan met de actieve zendende sonar mogelijk is. Echter is dan wel het gevaar van valse waarneming aanwezig. Het is dan niet denkbeeldig dat uit signaal en de achtergrondruis een verkeerde gevolgtrekking wordt gemaakt. In doelzoekende torpedo’s wordt gebruik gemaakt van sonarappatuur die met hoogfrequent straling en op beperkte afstand werkt,
