v., geheel van groepen die zich actief en intensief inzetten voor het behoud en de verbetering van het natuurlijk leefmilieu.
© De milieubeweging is een belangrijke en niet meer weg te cijferen belangengroepering in de samenleving geworden. Het aantal milieu-actiegroepen in Nederland en België wordt geschat op resp. ca. 700 en ca. 400. Vele van deze actiegroepen ontstonden in de jaren zestig, begin jaren zeventig, toen men in steeds bredere kring sterk ging twijfelen aan de wijze waarop gedacht werd over economische groei en vooruitgang, en verzet aan tekende tegen de gevolgen voor het milieu.
Het rapport van de Club van Rome, Limits to the growth (1972; Ned. vert. Grenzen aan de groei, 1977), heeft deze twijfel en dit verzet mede geïnspireerd.
Milieu-actiegroepen kunnen sterk verschillen in organisatiegraad en bereik. Sommige groepen richten zich op specifieke milieufacetten (b.v. geluidshinder, bodemverontreiniging) en kunnen vooral lokaal georiënteerd zijn. Andere milieugroepen richten zich meer op het geheel van de milieuproblematiek en zijn daardoor landelijk van meer betekenis (b.v. de Stichting Natuur en Milieu in Nederland of de Bond Beter Leefmilieu in België). Ook verschillen milieugroepen in achterliggende ideologie en gevolgde strategieën. Sommige groepen hebben een sterk maatschappijkritisch karakter, terwijl andere zich kenmerken door een meer pragmatische opstelling.
Het belang van milieu-actiegroepen blijkt o.a. uit het volgende:
1. zij stimuleren de belangstelling voor en verontrusting over milieuproblemen;
2. zij signaleren wantoestanden op milieugebied en voeren daar actie tegen;
3. zij brengen officiële instanties tot activiteiten en beslissingen die er anders wellicht niet zouden zijn gekomen;
4. zij geven de bij het probleem betrokken personen het gevoel dat de mensen zelf iets kunnen doen aan de problemen die zich in de samenleving voordoen.
Het politieke belang van de milieubeweging is niet meer weg te denken. Dit werd o.a. geïllustreerd toen de Grünen de kiesdrempel voor het Duitse parlement haalden. Terwijl sinds dec. 1981 de milieubeweging (Agalev) acht zetels in het Belg. parlement bezet.
