Gepubliceerd op 17-01-2021

Kanker

betekenis & definitie

m. (-s), kwaadaardig gezwel.

© De perspectieven bij de bestrijding van kanker zijn van verschillende aard. De primaire preventie van longkanker is mogelijk door terugdringen van het tabaksgebruik. Opsporing van beginnende vormen van kanker in de baarmoeder, de borstklieren en in de longen is technisch mogelijk geworden door resp. cytologisch onderzoek van de schede-inhoud en door de mammografie in combinatie met lichamelijk onderzoek en röntgenologisch longonderzoek. Met een door de Ned. overheid gesubsidieerd bevolkingsonderzoek in de proefregio’s Leiden, Rotterdam, Utrecht en Nijmegen naar baarmoederhalskanker (cervixcarcinoom) en/of borstklierkanker wordt sinds 1975 ervaring verworven in het systematische onderzoek naar deze aandoeningen. Bij voorkeur neemt men hiervoor groeperingen met een verhoogd risico. Het risico voor baarmoederhalskanker schijnt nauw samen te hangen met de hygiëne tijdens de geslachtsgemeenschap.

De kansen op borstkanker blijken groter te zijn voor vrouwen die geen kinderen hebben. Over het uiteindelijke effect van de onderzoeken is nog niets te zeggen. Verschillende cytostatica (celdodende of celdelingremmende stoffen) bieden nieuwe mogelijkheden bij de behandeling van o.a. bepaalde vormen van leukemie. Het onderzoek naar nieuwe methoden ter bestrijding van kanker is gebundeld onder de Nationale Commissie voor Kankeronderzoek, die in 1977 is opgericht. Hetzelfde jaar ging het eerste werkelijk coördinerende onderdeel van deze commissie, het Integraal Kankercentrum te Rotterdam, van start.

Sinds 1974 is, mede dank zij de actie Geven voor Leven (opbrengst ca. f 68 mln.) in een aantal kinderziekenhuizen in Nederland een belangrijke impuls gegeven aan de bestrijding van kanker bij jeugdigen. Ook is de afgelopen jaren de aandacht meer gericht op de moeilijke aspecten van de voorbereiding en de verzorging, vooral de nazorg, van kankerpatiënten. Naast after-care-werkgroepen ontstonden patiënten-belangenverenigingen, zoals de Harry Bacon Club voor stomadragers (een stoma is een kunstmatige anaalopening, aan de voorkant in de buikwand) en de Stichting voor gelaryngectomeerden (mensen waarvan de stemband is verwijderd naar aanleiding van stembandkanker). Een groeiend begrip voor de maatschappelijke gevolgen van het lijden aan kanker ligt ten grondslag aan deze ontwikkelingen.

Evenals in Nederland is in België longkanker de meestvoorkomende vorm van kanker.

In België wordt daarom al een aantal jaren door een vijftal verenigingen een campagne tegen het roken gevoerd. Sinds 1.6.1977 was deze campagne landelijk georiënteerd door het Nationaal Coördinatiecomité Anti-Tabak. Op die datum is door het Ministerie van Volksgezondheid opdracht gegeven voor het organiseren van een campagne door het gehele land, voorlopig voor de duur van drie jaar. Campagne tegen het roken wordt thans gevoerd door de Antitabakbrigade van het Belg. Werk tegen Kanker.

Door de universitaire kankercentra wordt al vanaf het begin van de jaren zestig een systematisch onderzoek uitgevoerd naar borst- en baarmoederkanker. Hiervoor worden jaarlijks ca. 60000 vrouwen onderzocht.

Het Belg. Werk tegen Kanker coördineert het onderzoek van alle universitaire anti-kankercentra. De raad van beheer van dit orgaan is dan ook samengesteld uit vertegenwoordigers van al deze centra. Boven deze organisatie staat de Hoge Raad tegen Kanker die als adviesraad optreedt voor het Ministerie van Volksgezondheid. Er is in België geen particulier fonds voor de bestrijding van kanker. Wel wordt jaarlijks door het Belg.

Werk tegen Kanker een Nationale Dag tegen Kanker georganiseerd, waarop ieder gelegenheid wordt gegeven om vrijwillige bijdragen te leveren. Afb.p.361.