Rechtsdistrict en dekenaat, voor het eerst genoemd in 1313, dat het stroomgebied van de Boarn omvatte.
Het rechtsdistrict bestond uit de grietenijen Utingeradeel, Haskerland en Opsterland. Het dekenaat was groter en omvatte ook Schoterland, dat in dezelfde tijd een autonome landsgemeente was. In 1456 blijkt het rechtsdistrict samen met Schoterland te zijn opgegaan in de nieuwe eenheid van Zevenwouden. De naam Bornevrede werd toen nog gebruikt op de van Utingeradeel afgesplitste eenheid die nadien Aengwirden werd genoemd. Het dekenaat was tezelfdertijd uiteengevallen in kleinere dekenaten die samenvielen met de afzonderlijke grietenijen.Zie: Worst, D., De agrarische veenontginningen in oostelijk Opsterland (900-1700) (2012) 77-78; Roomse Rijk 18-19; Halbertsma, H., ‘Bijdrage tot de oudste geschiedenis van het Neder-Boornegebied', DVF XLV (1962) 32-67.