POST (Pieter), bouwmeester, geb. te Haarlem als zoon van Jan Jansz. Post en Hendrikje Willems, in de Groote Kerk aldaar gedoopt 1 Mei 1608, overl. te 's Gravenhage 2 Mei 1669.
Hij werd in 1623 als leerling bij het haarlemsche St. Lucasgild ingeschreven en ontving waarschijnlijk onderwijs in de bouwkunst van Lieven de Key en Jacob van Campen, die beiden toen te Haarlem woonden. In 1633 vinden wij Post in den Haag, waar hij de uitvoering leidt der paleizen, die Johan Maurits van Nassau en Constantijn Huygens naar ontwerpen van Jacob van Campen laten bouwen.
In 1637 heeft Post voor Johan Maurits de plannen gemaakt, waarnaar de steden Pernambuco en Olinda in Brazilië gebouwd werden. Of de bouwmeester daarvoor een reis naar dat land heeft gemaakt, is onzeker. Waarschijnlijk in 1638 is Pieter Post met Rachel Ridders gehuwd. Tot 1646 is hij te Haarlem blijven wonen, ofschoon hij dikwijls elders werkzaam was.
Post hielp Jacob van Campen bij het bouwen van het in 1633 begonnen Huis ter Nieuwburch te Rijswijk, dat in 1636 werd voltooid. In 1642 belastte de regeering van Haarlem hem en Hendrik Simonszoon van Duyndam met het maken van een ontwerp tot uitbreiding der stad naar het noorden.
Het eerste zelfstandige werk van Post is het in 1645 voltooide Huis Swanenburch, dat Rijnland te Halfweg tusschen Amsterdam en Haarlem liet bouwen en waarvan slechts een klein gedeelte nog bestaat.
In hetzelfde jaar 1645 werd hij door Frederik Hendrik als ‘schilder ende architect’ in vasten dienst genomen, nadat hij reeds vroeger werkzaamheden voor den Stadhouder had verricht, onder anderen de uitvoering van het door Jacob van Campen ontworpen Oude Hof aan het Noordeinde in den Haag, het tegenwoordige Koninklijke Paleis. Post, die zich in 1646 te 's Gravenhage metterwoon had gevestigd, ontwierp zelfstandig voor Amalia van Solms het Huis ten Bosch nabij die stad, en voltooide, onder leiding van Jacob van Campen, het Huis Honselaarsdijk, dat in 1653 gereed kwam, doch sedert werd afgebroken. Met het Huis ten Bosch werd 1 September 1645 begonnen. Het was nog niet voleindigd, toen Frederik Hendrik in 1647 stierf en Amalia van Solms er de Oranjezaal door Jacob van Campen aan toevoegen liet. Post werd door Willem II in zijn ambt als architect van den prins gehandhaafd. In 1647 hielp hij Jacob van Campen bij het ontwerpen van het Stadhuis te Amsterdam.
Zelfstandige werken van Post zijn na 1645 talrijk. Hieronder behooren het in 1653 voltooide Huis Vredenburch in de Beemster, voor Frederik Alewijn gebouwd, doch thans gesloopt, en het eveneens niet meer bestaande Huis Rijxdorp bij Wassenaar, dat in 1668 gereed kwam. Tusschen 1652 en 1660 valt de bouw van de Vergaderzaal der Staten van Holland op het Binnenhof in den Haag, nu bij de Eerste Kamer der Staten-Generaal in gebruik, en naar een ontwerp van Post opgetrokken. In diezelfde stad is ook het Hofje van Nieuwkoop, in 1661 gereed gekomen, een werk van hem. Of de meester aan de Nieuwe Kerk in den Haag, die van 1649 tot 1656 gebouwd werd, heeft medegewerkt, is onzeker. Doch vast staat, dat hij, met Pieter Arendszoon Noorwits (kol. 1385) die als de ontwerper der haagsche kerk geldt, het ontwerp maakte voor de Oosterkerk te Middelburg.
Te Leiden zijn waarschijnlijk de gevel van 's Gravensteen aan het Pieterskerkhof en die der Bibliotheca Thysiana aan het Rapenburg, beide van 1655, door Post gebouwd. Zeker is het, dat de meester de Waag te Leiden, van 1658, heeft ontworpen. Zijn belangrijkste werk is het stadhuis te Maastricht, in 1656 begonnen. Zijn laatste schepping, de Waag te Gouda, werd in 1668 voltooid. Ook het Gemeen-
landshuis van Schieland te Rotterdam, het tegenwoordige Museum Boijmans, is in 1664 door Post ontworpen.
Post heeft verschillende plaatwerken in het licht gezonden. In 1651 verscheen: Begraeffenisse van Sijne Hoogheyt Frederick Hendrick, bij der gratie Godts, Prince van Orange. Men ziet op deze prent onder de rouwdragenden ook den bouwmeester zelf. In 1655 liet hij volgen afbeeldingen van het Huis ten Bosch, in 1664 van het Huis van Rijnland te Halfweg, van het Stadhuis te Maastricht en van schoorsteenen in het Mauritshuis, het Oude Hof in den Haag en het Huis ten Bosch. In 1652 maakte hij, waarschijnlijk in opdracht van Johan Maurits van Nassau, uitvoerige teekeningen van het Mauritshuis, die ten getale van 37 nu in de koninklijke bibliotheek te 's Gravenhage berusten. Zes dezer teekeningen heeft Pieter van der Aa te Leiden doen graveeren, en ze in 1715, toen hij van de koperplaten, die hij uit Post's nalatenschap verkregen had, nieuwe afdrukken liet maken, als ontwerpen van den bouwmeester daarbij gevoegd.
Daardoor heeft men sedert, doch ten onrechte, gemeend, dat Post en niet van Campen het Mauritshuis had ontworpen. Ook het ontwerp voor de Waag te Gouda heeft van der Aa toen laten graveeren en de geheele verzameling uitgegeven als Les ouvrages d'Architecture dePierre Post.
Een zeer belangrijke verzameling van teekeningen, door hem vervaardigd voor de uitvoering van het reeds genoemde Huis Vredenburch in de Beemster, berust aan het ministerie van binnenlandsche zaken te 's Gravenhage. Deze teekeningen geven alle bijzonderheden van het niet meer bestaand gebouw weder.
Zie: Oud- Holland 1909, 33.
Weissman
