‘Geen dode dieren op uw bord!’ Een half dozijn woorden om de grondgedachte van het vegetarisme samen te vatten. Het lijkt wat kort, maar toch is dit het middelpunt waar het om draait.
Want men kan om een veelheid van redenen vegetariër zijn. Centraal staat en stond veelal de afkeer van het doden van levende wezens, waaronder u in dit verband dieren moet verstaan. Dr. Albert Schweitzer zette in Lambarene zelfs latjes in de waterputten, zodat insekten er na een noodlanding’ weer uit konden krabbelen. Maar ook al gaat men niet zo ver, dan komt toch vaak de bio-industrie niet over als een elegante aangelegenheid. Legbatterijen, kistkalveren, de varkensfokkerij: bij menigeen wekken ze de tegenzin op.Terwijl de veeteelt bovendien nog bezig is melk-, vlees- en andere kostbare overschotten op kosten van de schatkist op te slaan. En wie verschaffen ’s lands financiën? Juist...Ook kan de wens gezond te leven drijfveer zijn. Dierlijke produkten, vooral uit de bio-industrie, zijn in veler ogen op z’n minst verdacht. Zieke dieren krijgen anti-biotica; op weg naar abattoirs schijnt vaak een spuitje nodig om ze niet van angst en schrik te laten sterven; bij het uitladen is dan een nieuwe prik gewenst om ze lopend het slachthuis in te krijgen. Groeihormonen zijn verboden, maar bij tijd en wijle zorgen ze niettemin voor krantekoppen. Bovendien bevat dierlijk voedsel stoffen die gauwer afval in ons lichaam achterlaten dan een weloverwogen menu van vegetarische gerechten.
Een bijkomstig argument is het élitaire trekje dat in vleesgerechten zit. Eén calorie uit vlees afkomstig kost er zeven uit de plantenwereld. Niet dat er door het afschaffen van vleesgerechten één hap extra eten naar Derde Wereld wordt verscheept. Het wegvallen van veevoerexport zou de geldpositie mogelijk zelfs verslechteren en daarmee de honger groter maken. Bovendien lijkt voedseltekort op vele plaatsen meer nasleep van droogte en natuurgeweld, gebrek aan landbouwkennis, ontbrekende infrastructuur, verdeling van het grondbezit en nog een handvol dingen meer. Maar vleesgerechten laten staan uit solidariteit lijkt mij een niet geringe motivering. De houding van de geest reikt dikwijls verder dan materiële handgrepen.
Buiten het menu om zijn er nog wel wat programmapunten. Kleding van bont gemaakt stuit op kritiek. Over leren schoenen denkt men doorgaans milder. Ook wijst niet iedereen de reguliere medicijnen af, al zijn ze allemaal ten koste van het dier tot stand gekomen. Wel trekken vivisectievrije schoonheidsmiddelen de laatste tijd de aandacht.
Veel alternatieve richtingen bevelen vegetarisch eten aan en met vermijding van eenzijdigheid lijkt mij daar weinig tegenin te brengen.
