Uit onderzoek kwam naar voren, dat de meest gangbare flesjes van het plastic polypropyleen per liter flesvoeding tot 16 miljoen stukjes microplastic en biljoenen stukjes nanoplastic kunnen vrijgeven.
Onderzoekers van het Trinity College in Dublin keken naar de blootstelling aan microplastic uit 10 soorten flesjes van kinderen van 12 maanden oud in 48 landen en regio’s. Hoe hoger de temperatuur van het water waarmee de kunstvoeding werd aangemaakt of de fles werd gesteriliseerd, hoe meer microplastic er vrij kwam. Het is nog onbekend welke gevolgen de inname van deze microplasticdeeltjes hebben voor de gezondheid van de kinderen.
Aanbevelingen flesvoeding
De wetenschappers stelden een aantal aanbevelingen op om de vrijgave van microplastic in flesvoeding te beperken.
Zo wordt aangeraden om de plastic flesjes schoon te maken met koud gesteriliseerd water.
Ook wordt aanbevolen om melkpoeder te bereiden in een bakje dat niet van plastic is en de flesvoeding pas in het flesje te doen als het is afgekoeld.
Het gebruik van een magnetron voor het opwarmen van de flesvoeding word ontraden evenals het schudden van het flesje als de melk er al in zit.
Meer onderzoek
De onderzoekers pleitten voor meer onderzoek naar de mogelijke gezondheidsrisico’s van microplastics, de opname, het transport en de ophoping hiervan in het menselijk lichaam. Zo hoopt men meer handvatten te krijgen om vervuiling met microplastics in het milieu, voedsel, mens en dier te voorkomen.
Wat zijn microplastics?
Microplastics is de verzamelnaam voor stukjes plastic kleiner dan 5 millimeter. Ze komen overal in onze omgeving voor: o.a. in lucht, water, voeding, medicijnen, cosmetica, verzorgingsproducten, kleding, wasmiddelen, schoonmaakmiddelen en verf. Ze worden via de luchtwegen, huid en maagdarmkanaal in ons lichaam opgenomen.
Microplastics in voeding
Via de bodem, lucht of water kunnen microplastics en de nog kleinere nanoplastics in ons voedsel terechtkomen. Zo zijn er microplastics deeltjes gevonden in vis en schaal- en schelpdieren.
Van twee specifieke producten is vastgesteld dat bij dagelijks gebruik er hoge hoeveelheden microplastics vrijkomen. Het gaat om water uit plastic waterflessen van polyethylene terephthalaat (PET) en thee gezet van PET/nylon theezakjes.
Hoe schadelijk zijn microplastics?
Hoe groot precies de blootstelling is en wat microplastics in ons lichaam doen, is nog grotendeels onbekend. Wat in ieder geval wel zeker is, is dat deze plastic deeltjes vrijwel niet worden afgebroken.
Onderzoekers vonden microplastic deeltjes in de ontlasting van volwassenen. Het gaat hierbij om vooral polypropyleen (62,8%). De bron is nog onbekend.
Blootstelling aan microplastics kan bij muizen een dysbiose in het darmmicrobioom en verstoringen in de vetstofwisseling geven.
Sub-micrometer microplastics kunnen de bloed-hersenbarrière van vissen passeren en hersenbeschadiging en gedragsaandoeningen bij deze dieren veroorzaken.
Microplastics kunnen via verschillende routes mogelijk onze gezondheid schaden.
Zo kunnen de plastic deeltjes zelf toxische effecten hebben. Ook kunnen ze leiden tot oxidatieve stress en inflammatie in het lichaam. Inflammatie kan leiden tot celwoekeringen en toename van translocatie van microplastics naar andere delen van het lichaam. De plastic deeltjes kunnen het immuunsysteem verstoren en giftig zijn voor hersenen en zenuwstelsel.
Daarnaast kunnen microplastics schadelijke toevoegingen bevatten en zo een negatieve invloed op de gezondheid hebben.
Denk hierbij aan zware metalenbevattende kleurstoffen en weekmakers, zoals BPA. Ook kunnen zich belastende chemische stoffen en ziekteverwekkende micro-organismen aan het oppervlak van microplastics hechten en zo meeliften het lichaam in.
Meer onderzoek hard nodig
Nederland heeft op dit moment een voortrekkersrol in het onderzoek naar de gezondheidsrisico’s van micro- en nanoplastics. In januari 2021 werden tijdens een virtuele bijeenkomst de resultaten gepresenteerd van vijftien projecten op het gebied van micro- en nanoplastics gefinancieerd door ZonMw.
Wetenschapper Roel Vermeulen is coördinator van het zogeheten AURORA-project en verbonden aan de Universiteit Utrecht en het Julius Centrum. Hij gaat samen met collega-wetenschappers en vier zusterprojecten een strategie ontwikkelen voor de beoordeling van gezondheidsrisico’s van micro- en nanoplastics. Zij gaan zich vooral richten op de blootstelling en gezondheidseffecten van deze stoffen tijdens de zwangerschap, in de baarmoeder en in het vroege leven.’
Wat kunt u nu al doen?
Maatregelen om de belasting met micro-plastics te verlagen:
1. Kies zo veel mogelijk voor verpakkingen, kook- en eetgerei van plasticvrij materiaal, zoals glas, onbewerkt papier, hout, roestvrij staal en keramiek.
2. Gebruik glazen flesjes voor de flesvoeding van uw kindje.
3. Drink water uit glazen flessen.
4. Gebruik theezakjes van ongebleekt papier of gebruik losse thee en doe dit in een roestvrij stalen thee-ei.
5. Gebruikt u plastic, recycle het dan.
6. Neemt u toch plastic verpakkingsmateriaal of kook- of eetgerei, gebruik dit dan alleen voor koude, afgekoelde dranken en voedsel.
7. Kies bij voorkeur kleding en huishoudtextiel van natuurlijke stoffen, zoals (biologisch) katoen, linnen, wol, zijde en bamboe.
8. Koop verzorgingsproducten zonder microplastics.
Kies natuurlijke, biologische producten met een Europees keurmerk, zoals Ecolabel, Cosmos Organic, Nordic Ecolabel en Ecocert.
