Cholesterol is een vetachtige stof die in ons lichaam voorkomt in kleine bolletjes. Het lichaam gebruikt cholesterol als bouwstof voor lichaamscellen en hormonen.
Cholesterol wordt door het lichaam gebruikt voor de opbouw en in stand houden van celmembranen. Maar ook voor het omzetten van zonlicht naar vitamine D en de productie van gal. Daarnaast speelt cholesterol een belangrijke rol bij het metabolisme van vetoplosbare vitamines als A, D, E en K.
Cholesterol is de bouwstof van alle steroïde hormonen zoals cortisol, oestrogenen, progesteron, testosteron en DHEA. Door een te laag cholesterolgehalte kunnen deze minder goed worden aangemaakt. Bij een tekort aan cortisol kan het lichaam niet adequaat reageren op langdurige stressoren. Cortisol heeft dus cholesterol nodig.
Een bloedonderzoek geeft aan hoe hoog het cholesterolgehalte is in millimol per liter bloed (mmol/l). Overigens varieert de cholesterolwaarde per seizoen en in de loop van de dag. Cholesterol is hoger in de wintermaanden en zakt in de zomer. De waarde stijgt bij een infectie, een hormonale onbalans (zoals een schildklierafwijking), bij stress en tijdens en na een hartaanval. Daarom is het raadzaam het cholesterolgehalte meerdere keren te onderzoeken. Om te spreken van een verhoogd cholesterolgehalte moet er namelijk sprake zijn van een constante verhoging.
De verhouding tussen LDL (Lage-Dichtheids- Lipoproteïnes, het slechte cholesterol) en HDL (Hoge-Dichtheids- Lipoproteïnes, het goede cholesterol) noemen we de cholesterolratio. Een ‘scheve’ verhouding met te veel LDL vormt een belangrijk risico voor het optreden van ziekten.
De zogenaamd ‘gezonde’ cholesterolgehaltes lijken echter aan mode onderhevig te zijn.
De huidige opvatting is dat een ‘gezonde’ totale waarde 5 mmol/l is. Maar ongeveer twintig jaar geleden werd een totaal cholesterol van 7 mmol/l als gezond beschouwd. Tien jaar geleden zakte dat naar 6,5 mmol/l en tegenwoordig wordt dit gehalte steeds verder naar beneden bijgesteld. Sommige deskundigen pleiten zelfs voor een nieuwe ‘gezonde’ grenswaarde voor cholesterol van slechts 2,5 mmol/l.
Volgens andere deskundigen zijn de huidige lage streefwaarden volkomen arbitrair en niet wetenschappelijk onderbouwd. Ook bleek uit een onderzoek dat een hoog cholesterolniveau geen voorspeller van een fatale hartaanval was. Het tegenovergestelde bleek zelfs het geval. Mensen met een laag cholesterolgehalte hadden juist meer kans om aan een hartziekte te overlijden
Een nieuwe stroming tussen alle cholesterol hypotheses, geeft aan dat cholesterol zelfs een positieve rol speelt bij de gezondheid. Het zou een ontstekingsmarker kunnen zijn, maar het zou ook kunnen dat het infecties bestrijdt en schade aan bloedvaten probeert te repareren. In dat laatste geval is het vergelijkbaar met de boodschapper die wordt beschuldigd omdat hij toevallig op de plaats van de misdaad aanwezig is.
Het belang van LDL-cholesterol is o.a. aangetoond in een meta-analyse die in totaal 68.406 sterfgevallen omvatte. Deze studie toonde aan dat de meesten mensen die aan ademhalings-, maag- en darmziekten als gevolg van infectie overleden, een heel laag cholesterolgehalte hadden.
De hersenen bestaan voor 25% uit cholesterol. Een laag cortisolgehalte kan tot slaapstoornissen leiden, in het bijzonder doorslaapproblemen. Het cortisolniveau is tussen 3 en 6 uur ’s nachts het hoogst. Bij een tekort aan cortisolopbouw als gevolg van lage cholesterolwaarden, ontstaat een onrustig slaap door een lage bloedsuiker.
Oorzaken van een te laag cholesterolgehalte zijn: leverziekten, malabsorptie van nutriënten, te weinig vetgebruik, te snel werkende schildklier, te weinig inname van producten met cholesterol. Dit laatste wordt vaak gezien bij vegetariërs en veganisten. .
Bij hart- en vaatziekten komt vaak de aandacht te liggen bij de B-vitaminengroep. Maar ook de mineralen zink en chroom zijn hierbij belangrijk.
Meer dan een kwart van de bejaarden hebben zinkgehaltes in het bloed die op een tekort wijzen.
Het is onjuist om olierijke voedingsmiddelen zoals noten, zaden, pitten, avocado’s. aan hart- en vaatziekten te koppelen. Ze bevatten juist essentiële vetzuren die nodig zijn voor huid, haren, kraakbeen, hormonen, vaatwanden en weerstand. Het menselijk lichaam kan zelf geen essentiële vetzuren maken en daarom moeten deze uit de voeding komen. Visolievetzuren hebben het vermogen om een inflammatoire reactie te stoppen. Ze voorkomen daarmee een “chronische systemische lage graad ontsteking”. Deze ontstekingen ontstaan meestal door teveel ontstekingsbevorderende omega 6 vetzuren, bewerkte voeding, overmatige alcoholconsumptie, te veel suiker en te weinig lichaamsbeweging.
In de geneeskunde is er een geaccepteerde opvatting dat ontsteking een oorzaak zou kunnen zijn van een te hoog cholesterolgehalte. Ontsteking is echter geen oorzaak maar een symptoom. Een ontsteking is de reactie van het lichaam op stress en infectie. Dat kan door bijv. slechte of bewerkte voeding zijn, blootstelling aan straling afkomstig van o.a. smartphones, spanning, depressie, angst, etc.
Het ontstaan van cardiovasculair risico zou mede of meer veroorzaakt kunnen worden door laaggradige ontstekingen in het lichaam.
Steeds duidelijker wordt dat “leefstijl-geïnduceerde lage graad ontsteking” centraal staat in de LDL –pathofysiologie.
De lever zorgt gewoonlijk voor een evenwicht tussen de hoeveelheid cholesterol die de lever maakt en het gehalte cholesterol in het bloed. De hoeveelheid cholesterol die de lever maakt, wordt beïnvloed door de leefstijl. Roken, weinig lichaamsbeweging en een eetpatroon met te veel verzadigd vet kunnen het evenwicht verstoren.
De volgende natuurlijke middelen helpen om het cholesterol te reguleren:
– Het mediterrane dieet
– Vrijwel alle typen groenten met oplosbare vezels
– Kurkuma
– Groene thee
– Avocado
– Verse noten (vooral walnoten, amandelen, pistache, macadamia)
– Volle haver, rode rijst
– Onbewerkte olijfolie, rijk aan polyfenolen
– Phytosterolen uit bijvoorbeeld; erwten, bloemkool, broccoli
– Het mijden van fructose
– Kiwi
– Peulvruchten; waaronder kikkererwten
– Paddenstoel: Cordyseps sinensis
Co-enzym Q10 en Vitamine E zijn goed voor hart – en bloedvaten; calcium heeft een cholesterolverlagende werking .
