(Gr. = adem, ziel), Griekse personificatie van de ziel van de mens. In de bekende fabel van de Romeinse auteur Apuleius (ca. 125-ca. 180) is Psyche de jongste van drie koningsdochters, zo buitengewoon schoon, dat ze de afgunst van Aphrodite opwekte.
Deze zond Amor, die de opdracht kreeg om Psyche in liefde te doen ontvlammen voor een aartslelijk man. De god werd echter zelf op haar verliefd en bezocht haar elke nacht, doch verbood haar hem te aanschouwen, zodat zij niet wist wie haar minnaar was. Op aansporing van haar zusters trachtte zij toch de identiteit van haar geliefde te ontdekken. Doordat echter een druppel olie van haar lamp viel, en Amor wekte, ontdekte hij haar argwaan en verliet haar. Psyche trok nu zwervend over de gehele aarde op zoek naar Amor, en werd tenslotte met hem herenigd.ICONOGRAFIE Op de oudere Griekse vazen wordt Psyche voorgesteld in de gedaante van een vogel met een mensenhoofd, soms voorzien van een baard. Later ziet men haar in de gedaante van een haan, vlinder, of kleine gevleugelde mensenfiguur. Als geliefde van Amor is zij een schone jonkvrouw, vaak met vlindervleugels. Bekend is de groep Amor en Psyche (3de eeuw v.C.) te Rome in het Mus. Capitolino. Uit later tijd o.a. het schilderij van Rafaël in de Farnesani te Rome en beeldhouwwerken van Canova en Thorwaldsen.
Zie Aphrodite, Amor
