Mythologische Encyclopedie

Dr. A. van Anken (1961)

Gepubliceerd op 08-04-2020

PENELOPE

betekenis & definitie

(Gr. Penelopeia), dochter van Icarius en Periboca, (3), gemalin van Odysseus, reeds in de oudheid het symbool van de kuise, trouwe echtgenote.

Gedurende de lange afwezigheid van haar man bleef zij hem trouw, ondanks het feit dat tal van edele jongemannen naar haar hand dongen, en het gerucht van Odysseus’ dood zich verspreidde. Met een list wist zij haar vrijers tot uitstel te bewegen: zij zou nl. een keuze doen, zodra zij het lijkkleed van Laërtes, waaraan zij weefde, gereed zou hebben. Wat zij overdag weefde, trok zij ’s nachts weer uit. De list werd door een dienstmaagd verraden en Odysseus kwam juist op tijd om in de toestand, die kritiek was geworden, uitkomst te brengen. In Homerus’ Odyssea is Penelope een der nobele hoofdfiguren (Hom.Od. 11,52 e.v.,89 e.v.; XI, 182 e.v. etc.).ICONOGRAFIE Een beeld in het Vatic. Museum vertoont een zittende, gesluierde vrouwenfiguur in treurende houding. Zij wordt wel als Penelope betiteld, doch v.a. is de figuur een grafversiering, zoals die ook op grafreliëfs voorkomt. Op een Attische roodfigurige vaas (ca. 435 v.C.) te Chiusi, is aan de ene zijde Penelope afgebeeld, zittend aan haar weefgetouw. Een fresco te Pompeii geeft de ontmoeting weer tussen Odysseus en Penelope.

Zie Icarius, Periboca, Odysseus, Laërtes

< >