Mythologische Encyclopedie

Dr. A. van Anken (1961)

Gepubliceerd op 08-04-2020

NEREÏDEN

betekenis & definitie

De vijftig schone dochters van Nereus en Doris, vriendelijke zeenimfen die de schippers hulpvaardig bijstonden.

ICONOGRAFIE In de antieke kunst verschijnen de Nereïden in het gevolg van Poseidon, Amphitrite, Thetis en andere zeegoden. Op de oudere zwartfigurige Griekse vazen zijn zij geheel bekleed. Zo bijv. op een Corinthische hydria (6de eeuw v.C.) te Parijs, waar de Nereïden in rouwgewaad met loshangend haar staan rondom het doodsbed van Achiiles. Op latere vazenschilderingen ziet men hen geheel of gedeeltelijk naakt, rijdend op dolfijnen, zeepaarden of andere zeedieren. Zo ook op Romeinse fresco’s en sarcofagen. Een bijzondere afbeelding van gevleugelde Nereïden vertoont een Etruskische bronzen cista uit Palestrina. Beroemd is tenslotte het zgn. Nereïdenmonument, een marmeren grafmonument uit Xanthos (Lycie, KI. Azië), thans voor een deel in het Brits Museum. Het monument bestaat uit een hoog podium dat bekroond wordt door een met zuilen omgeven tempeltje.

Tussen de zuilen stonden beelden van Nereïden. Het podium en de gevels der tempel zijn versierd met reliëfwerk; twee friezen versieren het podium en twee de architraaf en cella van de tempel; de Nercïdenfiguren tussen de zuilen zijn voorgesteld in snelle beweging, met wapperende doorschijnende gewaden. De stijl is Attisch-Ionisch en dateert het werk in ca. 400 v.C. In de renaissance en barok is de Nereïde een veelgebruikte figuur ter versiering van fonteinen en tuinmonumenten.

Zie Nereus, Doris

< >