Volk van krijgshaftige vrouwen in Pontus (KI. Azië); hun hoofdstad zou Themiscyra geweest zijn.
Zij duldden geen mannen in hun samenleving tenzij om hun stam in stand te houden. Zij spelen een rol in vele mythologische verhalen der oude wereld: bijv. een der werken van Heracles bestond uit het roven van de gordel der Amazonenkoningin Hippolyte. Bekend is ook de steun die zij verleenden aan de Trojanen na Hectors dood; in hun dappere strijd tegen de Griekse belegeraars van Troje sneuvelde hun koningin Penthesilea door de hand van Achilles; Homerus verhaalt van een inval der Amazonen in Lycië waar Bellerophon hen versloeg (Hom. Ilias VI, 186 e.v.); het verhaal dat zij de rechterborst amputeerden om beter de boog te kunnen gebruiken is voortgekomen uit de Griekse verklaring van hun naam, nl. borstlozen (mazos = borst).ICONOGRAFIE De strijd van de Amazonen tegen de Grieken is een geliefd thema in de Griekse kunst; op vazen ziet men de Amazonen vaak in Scythische dracht met muts en broek. In de Stoa Poikile te Athene schilderde Micon (475 v. C.) een Amazonenstrijd; beroemd is de Attische kylix te München waarop de dood van Penthesilea, de Amazonenkoningin is afgebeeld (460 v.C.). Op tempelfriezen en metopen ziet men verder de Amazonen o.a. op de Apollotempel te Bassae (5de-eeuw v.C.), het heroön te Gjölbaschi (5de eeuw v.C.) en het Mausoleum te Halicarnassus (4de eeuw v. C.). Vier beroemde beeldhouwers wedijverden in het maken van ccn Amazone voor de Artemistempel te Ephese: Phidias, Polycletus, Cresilas en Phradmon (allen ca. 430 v.C.); alle vier beelden stelden een gewonde Amazone voor. Ook in de Middeleeuwen, renaissance en barok is de Amazone vaak uitgebeeld, vooral de dood van Penthesilea, o.a. door Rubens, Giulio Romano, Jordaens.
Zie Heracles, Hippolyte, Penthesilea, Achilles, Bellerophon
