Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het Houtmansplantsoen in Gouda

betekenis & definitie

Het Houtmansplantsoen (Nieuwe Veerstal) is genoemd naar de laat-16de-eeuwse Goudse Oost-Indiëvaarders Frederik en Cornelis Houtman. Dit park werd rond 1830 in landschapsstijl aangelegd op de oude stadswallen vanaf het bastion ‘De Punt’ in noordelijke richting tot de Lange Tiendeweg.

In 1897 vond aan de zuidzijde een uitbreiding plaats met de tuin van het woonhuis van burgemeester A.A. van Bergen IJzendoorn. De laat-19de-eeuwse parkinrichting, vermoedelijk naar plannen van stadsarchitect L. Burgersdijk, omvat onder meer een achtzijdige muziektent met tentdak op gietijzeren kolommen (1898, gerestaureerd 1984) en enkele gedenktekens. Aan de gebroeders Houtman herinnert een vierkante hardstenen sokkel voorzien van uitstekende bronzen scheepsboegen en een stilleven met globe en landkaarten (opgericht 1880). Voor burgemeester Van Bergen IJzendoorn is er een gedenksteen met kleine fontein (1898). De in 1898 geplante Wilhelminaboom wordt omringd door een gietijzeren hekwerk. De zogenaamde Wielrijdersbank (1941) herinnert aan het korps wielrijders, dat in 1939-'40 in Gouda was gelegerd.